Kształtowanie-tożsamości-społecznej-Wykład-Liberska.pdf

(66 KB) Pobierz
Kształtowanie tożsamości społecznej - Wykład - Liberska
Egzamin pisemny - otwarty
Co to jest tożsamość
Jak się kształtuje
Wymiary, aspekty
Spojrzenia na tożsamość
Związki tożsamości z procesami procesu wychowania
Z perspektywą temporarną
Tożsamość a współczesność - napierała, Liberska
Od logiki dziecka do logiki młodzieży - Helder, Piaget
Tożsamość Kobiet i Mężczyzn - Miluska
Specyficznym zadaniem psychospołecznym, z którym powinna uporać się jednostka u progu
dorosłego
życia,
jest uzyskanie wstępnej integracji wewnętrznej (E.H. Erokson, 1982)
Wskaźnikiem wstępnej integracji wewnętrznej jednostki jest określenie własnej tożsamości
(społecznej, zawodowej, seksualnej) w perspektywie trzech wymiarów czasu, poprzez wybór ról
społecznych i scalenie oraz reewaluację doświadczeń z wcześniejszych kresówrozwojowych, jak
też rozpoznanie własnej pozycji względem innych grup wiekowych. Tyszkowa, przetacznik -
Gierowska, 1996)
Tożsamość jest gwarantem poczucia własnej stałości i ciągłości pomimo upływu czasu, zmian w
sobie i przemian w
świecie
zewnętrznym
Tożsamość wyraża wszystko to, czym młody człowiek jest i czym chce być dla siebie i dla innych
- „(…) z jednoczesną zwrotną akceptacją przez otoczenie, dającą poczucie egzystencjonalnego
spełnienia dla „ego” i krzepiący jednostkę komfort psychiczny” L. Witkowski, 2000, s.139
Kryteria wyróżnienia trzech typów integracji wewnętrznej i określania rodzajów tożsamości według
E.H.Eriksona (1968):
-
właściwości granic między ja - nie-ja,
-
Właściwości doświadczenia indywidualnego,
-
Właściwości centralnego elementu sterującego postępowaniem
Sposoby rozwiązywania kryzysu tożsamości:
Typ integracji
Właściwości
granic
Właściwości
doświadczenia
Właściwości
elementu
centralnego
Silna i
stosunkowo
stabilna
hierarchia
wartości
Jakość działań
podmiotu
Efektywne
zarówno w
sytuacjach
znanych, jak i
nowych,
stabilnych, jak i
gminnych
Efektywne w
sytuacjach
znanych,
stabilnych
Podatne na
wpływy
zewnętrzne,
niespójne,
zmienne
Predyktor
tożsamości
Tożsamość
osiągnięta
Całościowa
Określenie ale
Bogate,
nie usztywnione zróżnicowane,
hierarchiczne,
ustrukturalizow
ane
Totalna
Wyraźne i
sztywne
granice
Ograniczone
homogeniczne
doświadczenie
o spójnej
strukturze
Silna i sztywna
hierarchia
wartości
Tożsamość
nadana
Rozproszona
Granice słabe,
Stosunkowo
niedookreślone, ubogie,
niedomknięte
częściowo
heterogeniczne,
słabo
strukturalizowa
ne
Niestabilny
system
wartości o
nieustalonej
wartości
nadrzędnej
Tożsamość
dyfuzyjna
(rozproszona)
Zajęcia 1.12.2019r.
Statusy tożsamości i sposoby ich ustalania według J. Marcin
Status tożsamości
Xxx
Status tożsamości osiągniętej
Etapy formatowania się
tożsamości
Etap 1: procesy orientacyjno -
eksploracyjne
Eksploracja alternatyw została
przeprowadzona
Realizacja w toku
Etap pominięty
xxx
Etap 2: Wybór alternatyw i
podjęcie zobowiązań
Decyzje dotyczące wyboru
alternatyw i zobowiązań zostały
dokonane w sposób samodzielny
Jeszcze nie podjęte
Decyzje i zobowiązania zostały
podjęte w sposób nie
samodzielny
Decyzje i zobowiązania nie
zostały podjęte
Status tożsamości moratoryjnej
Status tożsamości nadanej
Status tożsamości dyfuzyjnej
Eksploracja nie została podjęta
lub została przerwana
Model orientacji przyszłościowej (za: J.E. Nurmi, 1991, s.5)
Kontekst społeczny
Normatywne wydarzenia
życiowe
Możliwości działania
Standardy ewaluacji (wraz z
terminami ich realizacji)
Schematy
Antycypowany rozwój w ciągu
życia
Wiedza o kontekście
Pojęcie „ja”
Orientacja przyszłościowa
-> Motywacja -> cele ->
-> Planowanie -> plany ->
-> Ewaluacja -> emocje ->
JEDNOSTKA
\/
Dojrzewanie biologiczne
\/ - Przeorientowanie ze status quo na zmianę („narodziny” OP)
Zmiany psychiczne aktywowane przez: <—> otoczenie
1. impuls biologiczny ( w tym zainteresowanie własnym ciałem, psychiką, odbiorem społecznym i
nowymi relacjami społecznymi) i
2. Impuls społeczny (relacja otoczenia na procesy dojrzewania jednostki, oczekiwania i naciski
zewnętrzne)
\/
Kształtowanie tożsamości.
1. Eksploracja
2. Zobowiązania
/\
|
\/
Orientacja przyszłościowa <- otoczenie
/\
|
\/
Aktywność realizacyjna -> otoczenie
Klasyczne rozumienie pojęcia tożsamości:
Tożsamość to relacja równości (identyczności) zachodząca między przedmiotem a nim samym
(przedmiot jest tożsamy z sobą)
-
w matematyce, np. (a+b)2 = a2 + 2ab + b2
-
W logice p = pi, pii, piii
-
W biologii: zgodność osobnika, jako całość, ze specyficznymi (identyfikacyjnymi) cenami,
charakterystycznymi tylko dla niego (DNA, linie papilarne, kształt twarzy, geometria dłoni i stóp)
-
W dziedzinie administracjo-jurydycznej: o tożsamości
świadczą
tzw. Dane personalne: pesel,
dowód osobisty („nie ma dokumentu, nie ma człowieka”)
-
W dziedzinie
życia
społecznego: przynależność do grupy o określonej historii, tradycji,
obyczajach, języku, symbolach (godło, flaga, itp.)
Według tradycyjnej psychologii tożsamość oznacza pozostawanie w swej istocie (esencjalnie)
odrębnym i niezmiennym ( a doctionary of psychologa. J. Drever)
Owa istota to przede wszystkim wrażliwość, przejawiająca się w sposobie przeżywania i
reagowania oraz w zaangażowaniu (stylu
życia).
<—> otoczenie
Innymi słowy, tożsamość to twarda struktura, rdzeń osobowości, „kręgosłup” spinający całość
życia
psychicznego, umożliwiający odróżnienie osoby O1 od innych osób i stwierdzenie
że
osoba
O1 w wieku n lat jest tą samą osobą, co osoba O1 w wieku n-x lat.
Poczucie tożsamości (subiektywny aspekt tożsamości ) to doświadczenie ja jako ja, poczucie
bycia ta samą osobą mimo uczestniczenia w różnych jakościowych sytuacjach i mimo wpływu
czasu, oparte na pamięci, wiedzy i przeżyciach.
Główne kryteria tożsamości (poczucia tożsamości):
-
odrębność - posiadanie cech charakterystycznych, indywidualnych
-
stałość/ ciągłość w czasie i przestrzeni - typowość (nieprzypadkowość), przejawiająca się w
powtarzalności cech zachowania i sposobu przeżywania
-
Integralność - bycie niepodzielną całością, mimo zmian w poszczególnych sferach
życia
psychofizycznego, np. Wskutek starzenia się, podejmowania nowych ról itp.
-
Tożsamość (poczucie tożsamości) to relacja zgodności ja z ja, (doświadczenie ja jako ja),
obejmująca indywidualne stałe i spójne wewnętrzne cechy.
tradycja
Cecha tożsamości:
Odrębność (indywiualność)
Stałość (ciągłość)
Integralność (spójna całość)
(metafory drzewa i ptaka wędrownego)
Współczesna
Formy tożsamości:
Tożsamość zmiksowana, wymyta, monstrum
nostrum (mrożek(, cyt. Jabaes
Tożsamość płynna (bauman), proteuszowa (Lifton),
tymczasowa, eskapistyczna
Tożsamość w kawałkach, wirtualna, pluralistyczna
Z powyższego wynika pytanie:
Diagnoza:
Tożsamość w kulturze ponowoczesnej
Współczesna kultura
Kultura „przedmiotów jednorazowego użytku”
zmiana jako wartość
Kultura pośpiechu: tempo zmiany jako wartość
Kultura różnorodności i nadmiaru: wielorakość ról,
zadań, sytuacji, ofert, itp.
Nowa tożsamość
Tożsamość proteuszowa, eskapistyczna
tożsamość płynna, tymczasowa
Tożsamość w kawałkach (S. Turkle)
Tożsamość pluralistyczna (E. Trzebińska)
Zgłoś jeśli naruszono regulamin