D19940591Lj.pdf

(1390 KB) Pobierz
Dz.U. 1994 Nr 121 poz. 591
Opracowano na
podstawie:
t.j.
Dz. U. z 2019 r.
poz. 351, 1495,
1571, 1655, 1680,
z 2020 r. poz. 568.
U S T AWA
z dnia 29 września 1994 r.
o rachunkowości
1)
Rozdział 1
Przepisy ogólne
Art. 1.
Ustawa określa zasady rachunkowości oraz zasady wykonywania
działalności w zakresie usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych.
Art. 2.
1. Przepisy ustawy o rachunkowości, zwanej dalej „ustawą”, stosuje się,
z zastrzeżeniem ust. 3, do mających siedzibę lub miejsce sprawowania zarządu na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:
1)
spółek handlowych (osobowych i kapitałowych, w tym również w organizacji)
oraz spółek cywilnych, z zastrzeżeniem pkt 2, a także innych osób prawnych,
z wyjątkiem Skarbu Państwa i Narodowego Banku Polskiego;
2)
osób fizycznych, spółek cywilnych osób fizycznych, spółek cywilnych osób
fizycznych i przedsiębiorstwa w spadku, spółek jawnych osób fizycznych, spółek
partnerskich oraz przedsiębiorstw w spadku działających zgodnie z ustawą z dnia
5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej
i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw (Dz. U. poz. 1629),
jeżeli ich przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji
1)
Niniejsza ustawa dokonuje w zakresie swojej regulacji wdrożenia następujących dyrektyw
Wspólnot Europejskich:
1) dyrektywy 2001/65/WE z dnia 27 września 2001 r. zmieniającej dyrektywy 78/660/EWG,
83/349/EWG oraz 86/635/EWG w zakresie zasad oceny rocznych i skonsolidowanych
sprawozdań finansowych niektórych rodzajów spółek a także banków oraz innych instytucji
finansowych (Dz. Urz. WE L 283 z 27.10.2001);
2) dyrektywy 2003/38/WE z dnia 13 maja 2003 r. zmieniającej dyrektywę 78/660/EWG w sprawie
rocznych sprawozdań finansowych niektórych rodzajów spółek w odniesieniu do kwot
wyrażonych w euro (Dz. Urz. WE L 120 z 15.05.2003);
3) dyrektywy 2003/51/WE z dnia 18 czerwca 2003 r. zmieniającej dyrektywy 78/660/EWG,
83/349/EWG, 86/635/EWG oraz 91/674/EWG w sprawie rocznych i skonsolidowanych
sprawozdań finansowych niektórych rodzajów spółek, banków i innych instytucji finansowych
oraz zakładów ubezpieczeń (Dz. Urz. WE L 178 z 17.07.2003).
Dane dotyczące ogłoszenia aktów prawa Unii Europejskiej, zamieszczone w niniejszej ustawie –
z dniem uzyskania przez Rzeczpospolitą Polską członkostwa w Unii Europejskiej – dotyczą
ogłoszenia tych aktów w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej – wydanie specjalne.
finansowych za poprzedni rok obrotowy wyniosły co najmniej równowartość w
walucie polskiej 2 000 000 euro;
2a) przedsiębiorstw w spadku działających zgodnie z ustawą z dnia 5 lipca 2018 r.
[o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej]
<o zarządzie
sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach
związanych z sukcesją przedsiębiorstw>,
jeżeli na dzień poprzedzający dzień
otwarcia spadku prowadzone były księgi rachunkowe;
3)
jednostek organizacyjnych działających na podstawie Prawa bankowego,
przepisów o obrocie papierami wartościowymi, przepisów o funduszach
inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi,
przepisów
o działalności
kasach
ubezpieczeniowej
i reasekuracyjnej,
lub
przepisów
przepisów
o spółdzielczych
oszczędnościowo-kredytowych
o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, bez względu na
wielkość przychodów;
4)
gmin, powiatów, województw i ich związków, a także:
a)
b)
c)
5)
6)
państwowych,
budżetowych,
gminnych, powiatowych i wojewódzkich zakładów budżetowych;
(uchylona)
gminnych,
powiatowych
i wojewódzkich
jednostek
jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, z wyjątkiem
spółek, o których mowa w pkt 1 i 2;
oddziałów i przedstawicielstw przedsiębiorców zagranicznych w rozumieniu
przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. o zasadach uczestnictwa
przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie
gospodarczym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. poz. 649 i 1293);
7)
jednostek niewymienionych w pkt 1–6, jeżeli otrzymują one na realizację zadań
zleconych dotacje lub subwencje z budżetu państwa, budżetów jednostek
samorządu terytorialnego lub funduszów celowych – od początku roku
obrotowego, w którym dotacje lub subwencje zostały im przyznane.
2. Osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki cywilne osób
fizycznych i przedsiębiorstwa w spadku, spółki jawne osób fizycznych, spółki
partnerskie oraz przedsiębiorstwa w spadku działające zgodnie z ustawą z dnia 5 lipca
2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych
ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw mogą stosować zasady
rachunkowości określone ustawą również od początku następnego roku obrotowego,
jeżeli ich przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych
za poprzedni rok obrotowy są niższe niż równowartość w walucie polskiej 2 000 000
euro. W tym przypadku osoby te lub wspólnicy przed rozpoczęciem roku obrotowego
są obowiązani, o ile odrębne przepisy nie stanowią inaczej, do zawiadomienia o tym
urzędu
skarbowego,
właściwego
w
sprawach
opodatkowania
podatkiem
dochodowym. Osoby fizyczne lub wspólnicy spółek cywilnych osób fizycznych mogą
złożyć zawiadomienie na podstawie ustawy z dnia 6 marca 2018 r. o Centralnej
Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla
Przedsiębiorcy (Dz. U. poz. 647, 1544, 1629 i 2244 oraz z 2019 r. poz. 60).
2a. Do spółek jawnych osób fizycznych oraz spółek partnerskich, których
przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za
poprzedni rok obrotowy wyniosły mniej niż równowartość w walucie polskiej 2 000
000 euro i które nie stosują zasad rachunkowości określonych ustawą na podstawie
ust. 2, stosuje się art. 70a.
2b. Przepisy ustawy stosuje się również, bez względu na wielkość przychodów,
do alternatywnych spółek inwestycyjnych w rozumieniu przepisów o funduszach
inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, w tym
uprawnionych do posługiwania się nazwą „EuVECA” albo „EuSEF”.
3. Jednostki
z Międzynarodowymi
sporządzające
Standardami
sprawozdania
Rachunkowości,
finansowe
zgodnie
Międzynarodowymi
Standardami Sprawozdawczości Finansowej oraz związanymi z nimi interpretacjami
ogłoszonymi w formie rozporządzeń Komisji Europejskiej, zwanymi dalej „MSR”,
stosują przepisy ustawy oraz przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie,
w zakresie nieuregulowanym przez MSR.
4. Kościelne osoby prawne nieprowadzące działalności gospodarczej prowadzą
rachunkowość zgodnie z przepisami wewnętrznymi tych osób.
5. Jednostki, o których mowa w art. 10a ust. 1 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r.
o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2018 r. poz. 450, 650,
723 i 1365 oraz z 2019 r. poz. 37), mogą prowadzić uproszczoną ewidencję
przychodów i kosztów na zasadach i warunkach określonych w tej ustawie.
6. Koła gospodyń wiejskich działające na podstawie ustawy z dnia 9 listopada
2018 r. o kołach gospodyń wiejskich (Dz. U. poz. 2212) mogą prowadzić uproszczoną
ewidencję przychodów i kosztów na zasadach i warunkach określonych w tej ustawie.
Art. 3.
1. Ilekroć w ustawie jest mowa o:
1)
jednostce – rozumie się przez to podmioty i osoby określone w art. 2 ust. 1;
2)
3)
banku – rozumie się przez to jednostkę działającą na podstawie przepisów Prawa
bankowego;
zakładzie ubezpieczeń – rozumie się przez to jednostkę prowadzącą działalność
ubezpieczeniową na podstawie przepisów o działalności ubezpieczeniowej;
3a) przepisach o obrocie papierami wartościowymi – rozumie się przez to przepisy
ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, ustawy o nadzorze nad rynkiem
kapitałowym,
publicznych;
3b) zakładzie reasekuracji – rozumie się przez to jednostkę prowadzącą działalność
reasekuracyjną na podstawie przepisów o działalności reasekuracyjnej;
4)
5)
udziałach lub udziałowcach – rozumie się przez to również odpowiednio akcje
lub akcjonariuszy;
krajowych środkach płatniczych, walutach obcych i dewizach – rozumie się
przez to krajowe środki płatnicze, waluty obce i dewizy, o których mowa
w przepisach Prawa dewizowego;
5a) członku organu jednostki – rozumie się przez to osobę fizyczną, pełniącą funkcję
członka zarządu lub innego organu zarządzającego, członka rady nadzorczej lub
innego organu nadzorującego, jak również innego organu administrującego
jednostki, powołaną do pełnienia tej funkcji zgodnie z postanowieniami umowy
spółki, statutu lub innymi obowiązującymi jednostkę przepisami prawa;
6)
kierowniku jednostki – rozumie się przez to członka zarządu lub innego organu
zarządzającego, a jeżeli organ jest wieloosobowy – członków tego organu, z
wyłączeniem pełnomocników ustanowionych przez jednostkę. W przypadku
spółki jawnej i spółki cywilnej za kierownika jednostki uważa się wspólników
prowadzących sprawy spółki, w przypadku spółki partnerskiej – wspólników
prowadzących sprawy spółki albo zarząd, a w odniesieniu do spółki
komandytowej
i
spółki
komandytowo-akcyjnej
komplementariuszy
prowadzących sprawy spółki. W przypadku osoby fizycznej prowadzącej
działalność gospodarczą za kierownika jednostki uważa się tę osobę; do osób
wykonujących wolne zawody przepis ten stosuje się odpowiednio. Za kierownika
jednostki uważa się również likwidatora, a także syndyka lub zarządcę
ustanowionego
w
postępowaniu
restrukturyzacyjnym
oraz
zarządcę
sukcesyjnego, o którym mowa w ustawie z dnia 5 lipca 2018 r.
[o zarządzie
sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej]
<o zarządzie sukcesyjnym
ustawy
o ofercie
publicznej
i warunkach
wprowadzania
instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach
przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych
z sukcesją przedsiębiorstw>,
albo osobę, o której mowa w art. 14 tej ustawy,
która dokonała zgłoszenia, o którym mowa w art. 12 ust. 1c ustawy z dnia 13
października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników
(Dz. U. z 2019 r. poz. 63);
7)
organie zatwierdzającym – rozumie się przez to organ, który zgodnie
z obowiązującymi jednostkę przepisami prawa, statutem, umową lub na mocy
prawa własności jest uprawniony do zatwierdzania sprawozdania finansowego
jednostki. W przypadku spółki osobowej, z wyjątkiem spółki komandytowo-
-akcyjnej, oraz spółki cywilnej przez organ zatwierdzający rozumie się jej
wspólników;
8)
okresie sprawozdawczym – rozumie się przez to okres, za który sporządza się
sprawozdanie finansowe w trybie przewidzianym ustawą lub inne sprawozdania
sporządzone na podstawie ksiąg rachunkowych;
9)
roku obrotowym – rozumie się przez to rok kalendarzowy lub inny okres
trwający 12 kolejnych pełnych miesięcy kalendarzowych, stosowany również do
celów podatkowych. Rok obrotowy lub jego zmiany określa statut lub umowa,
na podstawie której utworzono jednostkę. Jeżeli jednostka rozpoczęła
działalność w drugiej połowie przyjętego roku obrotowego, to można księgi
rachunkowe i sprawozdanie finansowe za ten okres połączyć z księgami
rachunkowymi i sprawozdaniem finansowym za rok następny. W przypadku
zmiany roku obrotowego pierwszy po zmianie rok obrotowy powinien być
dłuższy niż 12 kolejnych miesięcy;
10) dniu bilansowym – rozumie się przez to dzień, na który jednostka sporządza
sprawozdanie finansowe;
11) przyjętych zasadach (polityce) rachunkowości – rozumie się przez to wybrane
i stosowane przez jednostkę rozwiązania dopuszczone ustawą, w tym także
określone w MSR, zapewniające wymaganą jakość sprawozdań finansowych;
12) aktywach – rozumie się przez to kontrolowane przez jednostkę zasoby
majątkowe o wiarygodnie określonej wartości, powstałe w wyniku przeszłych
zdarzeń, które spowodują w przyszłości wpływ do jednostki korzyści
ekonomicznych;
13) aktywach trwałych – rozumie się przez to aktywa jednostki, które nie są zaliczane
do aktywów obrotowych, o których mowa w pkt 18;
Zgłoś jeśli naruszono regulamin