2020r – 100-lecie zaślubin Polski z Bałtykiem.pdf

(2133 KB) Pobierz
Na każdej polskiej monecie
kolekcjonerskiej znajdują się:
nominał
wizerunek orła ustalony dla godła
Rzeczypospolitej Polskiej
napis: Rzeczpospolita Polska
rok emisji
Sprzedaż monet kolekcjonerskich
emitowanych przez NBP
jest prowadzona
w oddziałach okręgowych NBP
oraz przez sklep internetowy NBP.
19 marca 2020 roku
Narodowy Bank Polski planuje
wprowadzenie do obiegu srebrnej monety
o nominale 10 zł „Katyń–Palmiry 1940”.
100-lecie zaślubin
Polski z Bałtykiem
Emisja wartości kolekcjonerskich
stanowi okazję do upamiętniania
ważnych historycznych rocznic i postaci
oraz do rozwijania zainteresowań
polską kulturą, nauką i tradycją.
Zapraszamy do zapoznania się
z planem emisji na stronie:
www.nbp.pl/monety
Na Państwa dodatkowe pytania
odpowiedzą nasi konsultanci
pod numerami tel. 22 185 91 59
oraz 22 185 13 03.
Narodowy Bank Polski jest centralnym bankiem
państwa odpowiadającym za politykę pieniężną
i stabilność cen. Jego funkcje określa Konstytucja
Rzeczypospolitej Polskiej i ustawa o NBP.
NBP ma wyłączne prawo emisji pieniądza.
Jako bank centralny nie prowadzi rachunków
bankowych obywateli, nie przyjmuje od nich
lokat, nie udziela kredytów. Prowadzi natomiast
obsługę budżetu państwa, a także podmiotów
sektora finansów publicznych. Gromadzi rezerwy
walutowe państwa i zarządza nimi. Pełni funkcję
banku banków, tworząc warunki do działania systemu
bankowego. Jest również jednym z najważniejszych
ośrodków naukowo-analitycznych w dziedzinie
ekonomii i rynków finansowych.
Więcej o NBP: www.nbp.pl
Narodowy Bank Polski
Monety kolekcjonerskie
100-lecie zaślubin Polski z Bałtykiem
6 lutego 2020 roku Narodowy Bank Polski wpro-
wadza do obiegu srebrną monetę o nominale 50 zł
„100-lecie zaślubin Polski z Bałtykiem”.
Rzeczpospolita nad Bałtykiem
Rozpad państw zaborczych po I wojnie światowej,
działania Polaków na emigracji i walki polskich for-
macji wojskowych na wszystkich frontach stano-
wiły podstawę polskiej niepodległości. Na jej formę
mieli wpływ zachodni politycy. „Swobodny i bez-
pieczny dostęp do morza”, jak czytamy w 13 punk-
cie orędzia prezydenta Stanów Zjednoczonych
Thomasa Woodrowa Wilsona z 8 stycznia 1918 roku,
był w postanowieniach Traktatu Wersalskiego prze-
sądzony. Kiedy po 11 listopada 1918 roku długo jesz-
cze trwały walki o granice odradzającego się państwa,
w dawnych Prusach Królewskich i na Pomorzu Gdań-
skim myślano o wyrwaniu z niemieckich kleszczy
korytarza do Bałtyku. Wielka w tym zasługa admirała
Kazimierza Porębskiego, inicjatora budzenia „świado-
mości morskiej” w społeczeństwie polskim. W imie-
niu Rzeczypospolitej przyznaną Polsce część Pomo-
rza przejmował od Niemców generał Józef Haller,
dowódca Frontu Pomorskiego.
Nominał 50 zł
średnica:
45,00
masa:
62,20 g
brzeg (bok):
Projektant:
metal:
Ag 999/1000
stempel:
zwykły, oksyda, bursztyn
mm
gładki
nakład:
do 5000 szt.
Dominika Karpińska-Kopiec
Emitent: NBP
Na zlecenie NBP monetę
wyprodukowała Mennica Polska S.A.
Wizerunek rybaka wg fotografii B. Gołogowskiego „Generał Haller
nad morzem polskim wraz z rybakiem kaszubskim” ze zbiorów
Centralnej Biblioteki Wojskowej im. Marszałka Józefa Piłsudskiego
Wizerunek gen. Józefa Hallera wg obrazu Wojciecha Kossaka
„Zaślubiny Polski z morzem” ze zbiorów Muzeum Wojska Polskiego
Józef Haller i pierścień
Generał Józef Haller konno wjechał do morza. W imieniu
Rzeczypospolitej wrzucił do wody platynowy pierścień od
polskich gdańszczan i zakończył uroczystość słowami:
„Oto dzisiaj dzień czci i chwały. Rozpostarł skrzydła Orzeł
Biały, nie tylko nad ziemiami polskimi, ale i nad morzem
polskim. Naród czuje, że go już nie dusi hydra, która
dotychczas okręcała mu szyję i piersi. Teraz wolne przed
nami światy i wolne kraje. Żeglarz polski będzie mógł
dzisiaj wszędzie dotrzeć pod znakiem Białego Orła, cały
świat stoi mu otworem”.
Zaślubiny z morzem – początek sukcesu
Z inspiracji admirała Porębskiego zorganizował się ogól-
nopolski „ruch morski”. Powstawały nowe organizacje: od
Stowarzyszenia Pracowników na Polu Rozwoju Żeglugi
„Bandera Polska” w 1918 roku do Ligi Morskiej i Kolo-
nialnej w roku 1930. Polskie Pomorze, zaledwie 140 km
linii brzegowej z Półwyspem Helskim włącznie, stało się
obszarem wielkiego cywilizacyjnego eksperymentu, na
którym dystansując się od wrogo nastawionego do Pol-
ski Wolnego Miasta Gdańska, prawie wszystko budowano
od podstaw. Eksperymentu, którego wizytówką stało się
Zaślubiny z morzem – otwarcie na świat
We wtorek 10 lutego 1920 roku około godziny 10.00
z Gdańska do Pucka wyruszył specjalny polski pociąg.
Podróż trwała cztery i pół godziny! „Tak śliczną mie-
liśmy przed pociągiem lokomotywę, że – jak rela-
cjonował korespondent „Gazety Gdańskiej” – już do
Wrzeszcza uwlec się jakoś nie mogła […]”. Ten efekt
niemieckiego sabotażu nie wpłynął na przebieg akcji.
Delegacje przybyły do Pucka z całej Polski. „Masy ludu
i wojska” w strugach deszczu, „wśród bicia z dział”
dotarły na „plac lotniczy”, na którym zaimprowizowano
kaplicę. Na maszt wciągnięto polską flagę i odprawiono
Mszę Świętą. „Witamy cię, morze nasze polskie, i bie-
rzemy cię w posiadanie” – tak zakończył kazanie ksiądz
Józef Wrycza. Nad brzegiem morza wbito pamiątkowy
pal, na którym osadzono polską flagę.
miasto Gdynia. Eksperymentu, który przyczynił się
do rozwoju całej gospodarki narodowej, w tym do
obronności kraju i turystyki.
Dzisiaj brzeg Bałtyku w Pucku zdobi pamiątkowy
słup z orłem Jagiellonów i napisem „Roku Pań-
skiego 1920, 10 lutego Wojsko Polskie z generałem
Józefem Hallerem na czele objęło na wieczne posia-
danie polskie morze”.
Poznaj monetę
Na awersie przedstawiono odzyskaną część Pomo-
rza, ograniczoną przez terytorium Niemiec oraz
rybaka kaszubskiego ze zwojem sieci i z długim
wiosłem, charakterystycznym dla regionu i okresu
historycznego.
Na rewersie widnieje generał Józef Haller wjeżdża-
jący konno w wody Zatoki Puckiej w symbolicz-
nym akcie zaślubin z morzem. W tle stylizowana
manifestacja patriotyczna 10 lutego 1920 roku,
z silnym akcentem narodowym – flagami państwo-
wymi. Bursztynowy element podkreśla morski cha-
rakter monety.
dr Jan Tarczyński

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin