Przewodnik nowotwory krwi.docx

Przewodnik: nowotwory krwi

Guide to Blood Cancers

Czym są?

Krew jest mieszanka płynu i różnych rodzajów komórek i białek. Czerwone komórki przenoszą tlen, a białe zwalczają choroby. Maleńkie elementy nazywane płytkami pomagają zalatać cięcie skrzepowi krwi. Niektóre rodzaje raka dotykają części organizmu  wytwarzające te rzeczy, w tym białaczkę, chłoniaki i szpiczaki. 

Kto jest bardziej podatny na nie?

Lekarze nie znają ich przyczyn, ale pewne rzeczy mogą zwiększyć szanse choroby. Są to: członek rodziny z rakiem, przebywanie w otoczeniu pewnych chemikaliów (benzen w paliwie), albo narażenie na wysokie poziomy promieniowania. W niektórych przypadkach osoby z HIV lub AIDS, albo z wirusem Epsteina-Barra mogą być bardziej narażone na niektóre rodzaje raka krwi.

Chłoniaki

W ciele jest sieć pn. układ limfatyczny, który pomaga zwalczać infekcje. Obejmuje narządy w całym organizmie pn. węzły chłonne, które odfiltrowują bakterie i wirusy, i białe komórki pn. limfocyty. Nowotwory które atakują układ limfatyczny są znane jako chłoniaki. Są najbardziej powszechnym rodzajem raka krwi. Ponieważ układ limfatyczny biegnie przez cały organizm, Chłonia może powstać niemal wszędzie.

Rodzaje chłoniaków

Są 2 rodzaje – Hodgkina i nie-Hodgkina – i oba powstają w podobny sposób. Organizm wytwarza limfocyty, które nie działają jak powinny, i łączą się razem w formę guzów. Mogą wypierać zdrowe białe krwinki, dlatego nie mogą ci pomóc zwalczyć choroby.

Chłoniak Hodgkina

Rożnica między 2 rodzajami chłoniaka jest w limfocycie. W przypadku chłoniaka Hodgkina, organizm wytwarza rodzaj komórek pn. Reeda-Sternberga. Ok. 12% osób z chłoniakiem mają ten rodzaj, który nazwany od lekarza który go odkrył w 1832. Jest jednym z najbardziej wyleczalnych form raka.

Chłoniak nie-Hodgkina  

Jeśli nie ma komórek Reeda-Sternberga, nazywa się chłoniakiem nie-Hodgkina. Jest to najbardziej powszechna forma chłoniaka. Ponad 30 rodzajów raka należy do tej kategorii. Jedne rodzaje rosną powoli, inne bardzo szybko i mogą przejść na inne części ciala. Te wymagają błyskawicznego leczenia i to może być trudne.

Objawy chłoniaka i diagnoza

Najbardziej powszechnymi objawami są obrzmiałe węzły chłonne, gorączka, niewyjaśnione chudnięcie i poczucie zmęczenia. Możesz też mieć: nocne poty, kaszel, ból w piersiach lub brzuchu, brak poczucia głodu, powiększoną śledzionę lub wątrobę. Jeśli lekarz uważa, że masz chłoniaka, zrobi biopsję jednego z węzłów chłonnych, i będzie mógł powiedzieć czy masz raka i jakiego rodzaju.

Białaczka

Ten rodzaj raka atakuje krew i szpik kostny – gąbczasta tkanka w kościach gdzie wytwarzane się białe krwinki. Jak chłoniak, sprawia, że organizm wytwarza wiele białych krwinek, które nie funkcjonują poprawnie i utrudniają zdrowym zwalczanie infekcji. Ale białaczka hamuje też produkcję zdrowych krwinek i płytek przez szpik kostny. Jest najbardziej powszechnym rodzajem raka u dzieci, ale dorośli też mogą go mieć.

Objawy białaczki

Ten rodzaj raka krwi może dać ci objawy grypy. Możesz mieć gorączkę, osłabienie, czy pocenie się, i odczuwać ból stawów. Inne objawy to: obrzęk węzłów chłonnych, bezpodstawną utratę wagi, krwawiące czy spuchnięte dziąsła, częste infekcje, siniaki i anemię, bo organizm nie produkuje wystarczającej ilości czerwonych krwinek.

Diagnoza białaczki  

Lekarz może zbadać krew i zobaczyć czy masz więcej białych krwinek niż norma albo mniej czerwonych czy płytek. Oba mogą być oznakami białaczki. Może też zrobić biopsję twojego szpiku by sprawdzić czy są komórki rakowe. 

Szpiczak  

Ten rodzaj raka krwi wpływa na białe krwinki pn. komórki plazmatyczne. One wytwarzają białka pn. przeciwciała, które atakują bakterie i wirusy w organizmie. Jeśli go masz, organizm stwarza duży problem dla komórek plazmatycznych produkujących białko, co nie pomaga zwalczać infekcji. Te białka mogą gromadzić się w szpiku i uszkodzić nerki, albo w kościach i je osłabiają.

Objawy i diagnoza szpiczaka

Możesz nie zauważyć wcześnie objawów, ale pierwszą oznaką jest typowo ból kości, zwykle w plecach czy żebrach. Możesz też czuć się słaby, często mieć infekcje, wielkie pragnienie i potrzebę częstego siusiania, konstypację, albo drętwe dłonie lub stopy. Jeśli lekarz uważa, ze masz szpiczaka, zbada ci krew na wysokie poziomy pewnych białek biopsję szpiku by znaleźć komórki rakowe, i skan by zobaczyć czy masz cienkie kości albo pęknięcia.

Leczenie: naświetlanie i chemioterapia

Stosuje się te 2 terapie albo mieszankę obu, żeby zabić komórki rakowe. Chemioterapia stosuje potężne leki, a naświetlanie promienie wysokiej energii by je atakować. One mogą też uszkodzić zdrowe komórki, wywoływać skutki uboczne jak nudności i utratę włosów, i czynić cię bardziej podatnym na infekcje.

Leczenie: przeszczep komórek macierzystych

Kiedy inne metody nie działają lub lekarz uważa, że rak może wrócić, może to zalecić. Komórki macierzyste mogą stać się różnymi rodzajami komórek, więc chodzi o zastąpienie problematycznych komórek macierzystymi, które staną się zdrowymi komórkami krwi albo odpornościowymi. Będziesz miał chemioterapię albo naświetlanie żeby zabić problematyczne komórki, a następnie wszczepione komórki macierzyste. To działa jak transfuzja krwi.

Leczenie komórkami T

Tu pobiera się białe krwinki z krwi zwane komórkami T i dodaje geny by je zmienić, aby mogły znaleźć i zabić komórki rakowe. Technicy hodują duze ilości tych komórek w laboratorium, potem lekarz wprowadza je do twojego organizmu. Do tej pory tę metodę stosowano tylko u młodych osób mających raka krwi pn. białaczka limfo blastyczna i dorosłych mających jakieś rodzaje chłoniaka.

www.webmd.com