GZN_156.pdf
(
6864 KB
)
Pobierz
Gdańskie Zeszyty
Kwartalnik Oddziału Gdańskiego
Polskiego Towarzystwa Numizmatycznego
Numizmatyczne
ISSN 1505 - 1390
2
GDAŃSKIE ZESZYTY NUMIZMATYCZNE
Pismo ukazuje się od 1988 roku
Wydawca :
Polskie Towarzystwo Numizmatyczne
Oddział w Gdańsku
Redakcja:
Mariusz Habkowski
Kontakt z redakcją:
ptngdansk@wp.pl
Gdańskie Zeszyty Numizmatyczne
są rozprowadzane drogą internetową wewnątrz Towarzystwa
przez Oddział w Gdańsku.
Redakcja nie odpowiada za treść zamieszczanych reklam i ogłoszeń.
Za treść artykułów odpowiedzialni są autorzy.
Redakcja zastrzega sobie prawo do skracania i korekty
nadesłanych materiałów.
Gdańskie Zeszyty Numizmatyczne
Nr 156 październik – grudzień 2019
3
W NUMERZE:
OD REDAKCJI
Adam Kuźnicki
Gdańska odznaka Straży Mieszkańców „Danziger
Einwohnerwehr” M.Stumpf & Sohn
Andrzej Denis
Maria Klementyna Sobieska, wnuczka króla Polski
Jana III Sobieskiego, królową Anglii, Szkocji
i Irlandii
Paweł Powirski
Wędrówka z gotówką. Miasta polskie na banknotach
po 1945 roku
Dariusz Świsulski
Katalogi polskich medali XX wieku
In memoriam
Zarząd Oddziału Gdańskiego PTN
Wieści z Oddziału Gdańskiego PTN
s.
4
s.
5
s. 14
s. 26
s. 34
s. 64
s. 69
Gdańskie Zeszyty Numizmatyczne
Nr 156 październik – grudzień 2019
4
OD REDAKCJI
Powakacyjne wydanie Gdańskich Zeszytów Numizmatycznych
zaczynamy od jednego z najważniejszych pomorskich wydarzeń
numizmatycznych: III Pomorskiej Konferencji Numizmatycznej pt.:
„Ekonomiczna, artystyczna i informacyjna rola środków płatniczych oraz
medali”. Bieżący numer GZN trafi do rąk uczestników Konferencji, która
odbędzie się 4 i 5 października 2019 roku w Ratuszu Głównego Miasta
w Gdańsku. Relację z Konferencji będzie można znaleźć w kolejnym 157
numerze GZN.
Letnie miesiące przyniosły niestety smutne wieści. Pożegnaliśmy dwóch
naszych kolegów: Michała Skąpskiego oraz Jarosława Dutkowskiego. Kilka
słów na temat zmarłych znajdziecie Państwo na stronie 64 bieżącego wydania
Zeszytów.
W 156 numerze Gdańskich Zeszytów Numizmatycznych mogą Państwo
przeczytać o rzadkiej gdańskiej odznace Straży Mieszkańców „Danziger
Einwohnerwehr”, o kolejnej Polce na tronach Europy - Marii Klementynie
Sobieskiej, wnuczce króla Polski Jana III Sobieskiego, królowej Anglii, Szkocji
i Irlandii. Odbędziemy wędrówkę po polskich miastach na banknotach po 1945
roku a także znajdziemy obszerny artykuł o katalogach polskich medali XX
wieku.
Serdecznie zapraszam do lektury.
Mariusz Habkowski
Gdańskie Zeszyty Numizmatyczne
Nr 156 październik – grudzień 2019
5
GDAŃSKA ODZNAKA STRAŻY MIESZKAŃCÓW
„DANZIGER EINWOHNERWEHR” M.STUMPF & SOHN
Adam Kuźnicki
Sydney, Australia
Po zakończeniu I wojny światowej od 10 stycznia 1920 roku wszedł
w życie Traktat Wersalski. Rząd niemiecki dostał dwa miesiące, aby przekazać
państwom zwycięskim wszelkie uzbrojenie przekraczające wyznaczone limity
ustalone w tym porozumieniu. Ponadto zniesiono obowiązek powszechnej
służby wojskowej i pozbawiono Niemców możliwości utrzymywania
centralnego dowództwa oraz posiadania ciężkiego sprzętu wojskowego. Od
pierwszych dni tego nowego powojennego ładu próbowano masowo łamać te
postanowienia. Rolę rezerw armii niemieckiej zaczęły odgrywać mnożące się
różnorodnego typu organizacje cywilne i wojskowe.
Wszystkie jednostki wojskowe opuściły Gdańsk do 9 lutego 1920 roku,
pozostawiono jednak wiele formacji paramilitarno-policyjnych. Były to: Straż
Mieszkańców (Einwohnerwehr), Straż Bezpieczeństwa, oraz różne oddziały
policyjne, jak Policja Graniczna, Celna, Bezpieczeństwa, Miejska, Ochronna,
a nawet wiejska żandarmeria.
Celem mojego opracowania jest przedstawienie odznak jednej z tych
organizacji oraz przypomnienie paru stosownych dat z tego okresu naszej
historii. Zaprezentuję również kilka odmian bardzo rzadkiej gdańskiej odznaki
mundurowej oraz jej miniaturowego odpowiednika do ubrania cywilnego. Jest
to przypinka „Danziger Einwohnerwehr”, czyli Gdańskiej Straży Mieszkańców.
Zacznijmy jednak od kilku faktów. Na podstawie genewskiego
dokumentu (C.337.1935.VII) z 6 września 1935 roku, napisanego przez
Wysokiego Komisarza Seana Lestera do Sekretarza Rady Narodów 29 sierpnia
1935 roku, dowiadujemy się, że po raz pierwszy organizacja „Einwohnerwehr”
powstała w 1920 roku. Podstawą ustanowienia „Einwohnerwehr” była decyzja
Rady Ligi Narodów z 22 czerwca 1921 roku. Oddziały Einwohnerwehry miały
za zadanie strzec porządku publicznego, pokoju i bezpieczeństwa na terytorium
Wolnego Miasta Gdańska.
Gdańskie Zeszyty Numizmatyczne
Nr 156 październik – grudzień 2019
Plik z chomika:
Neko-monety
Inne pliki z tego folderu:
GZN-173.pdf
(6161 KB)
GZN-172.pdf
(5685 KB)
GZN-171.pdf
(6899 KB)
GZN-170.pdf
(9056 KB)
GZN-169.pdf
(11918 KB)
Inne foldery tego chomika:
Biuletyn Informacyjny TPZN
Dom Aukcyjny Kazimierz Wonsik
GNDM
Piotr Kalinowski
Rzeszowski Dom Akucyjny
Zgłoś jeśli
naruszono regulamin