Seksseminarium.pdf

(45 KB) Pobierz
Polityka – nr 4 (2385) z dnia 2003-01-25; s. 48-49
„Seksseminarium” Artur Górski
W Chorwacji toczy si
ę
publiczna debata nad legalizacj
ą
prostytucji. Pomys
ł
spotka
ł
si
ę
z protestami
polityków i wspólnot wyznaniowych. Dyskusja rzuca
ś
wiat
ł
o na mroczny aspekt ba
ł
ka
ń
skiej prostytucji –
kobiety s
ą
pozyskiwane, cz
ę
sto si
łą
, z krajów ogarni
ę
tych wojn
ą
.
Prostytucj
ą
w Chorwacji zajmuje si
ę
ponad 2 tys. osób, a roczne dochody z tego procederu oceniane
są na ok. 300 mln kun (150 mln z
ł
). Badaj
ą
cy zagadnienie pracownicy pa
ń
stwowego Instytutu Statystyki
i Ekonomii wyszli z za
ł
o
ż
enia,
ż
e prostytutki pracuj
ą
przez 250 dni w roku.
Bran
ż
y nie zagra
ż
a recesja. Tym bardziej
ż
e niedawno minister spraw wewn
ę
trznych Szime Luczin
wyst
ą
pi
ł
z propozycj
ą
legalizacji prostytucji. I tak wiadomo, gdzie szuka
ć
prostytutek i ile bior
ą
za us
ł
ug
ę
,
wi
ę
c po, co utrzymywa
ć
fikcj
ę
? Tam, gdzie prostytucja pozostaje poza kontrol
ą
pa
ń
stwa, zyski z niej czerpie
mafia, a po
ł
o
ż
enie kobiet uprawiaj
ą
cych ten proceder cz
ę
sto jest tragiczne – twierdz
ą
zwolennicy legalizacji.
Przeciwnicy gwa
ł
townie zaprotestowali. Katolicy, prawos
ł
awni i bapty
ś
ci niemal jednym g
ł
osem
o
ś
wiadczyli,
ż
e prostytucja to grzech
ś
miertelny i symbol moralnej degradacji cz
ł
owieka. Sufragan diecezji
zagrzebskiej bp Josip Mrzljak przyzna
ł
,
ż
e historia Ko
ś
cio
ł
a zna
ś
wi
ę
tych, którzy nawrócili si
ę
z grzechu
prostytucji, ale to nie uprawnia w
ł
adzy do legalizowania wyst
ę
pku. Przedstawiciel Wspólnoty Muzu
ł
ma
ń
skiej
Szevko Omerbaszi
ć
stwierdzi
ł
,
ż
e z prostytucj
ą
nale
ż
y walczy
ć
metod
ą
u
ś
wiadamiania z
ł
a, cho
ć
, niestety,
jest ono utrudnione, bo prostytutki to osoby, które rozsta
ł
y si
ę
z wiar
ą
i nie chc
ą
s
ł
ucha
ć
S
ł
owa Bo
ż
ego.
W podobnym duchu wypowiedzia
ł
si
ę
reprezentant wspólnoty prawos
ł
awnej Milenko Popovi
ć
.
Wielu Chorwatów z gorycz
ą
konstatuje,
ż
e nie bez winy jest sama w
ł
adza, która niby nie dopuszcza do
powstawania domów publicznych, a sama w pewnym momencie je organizowa
ł
a. Chodzi o ujawnion
ą
niedawno bulwersuj
ą
c
ą
afer
ę
z czasów prezydenta Franja Tudjmana: w miasteczku Gospi
ć
miejscowe w
ł
adze
urz
ą
dzi
ł
y burdel dla przedstawicieli establishmentu ze sk
ł
onno
ś
ciami pedofilskimi. W jednej z tamtejszych
szkó
ł
notable z Zagrzebia mogli si
ę
bezkarnie zabawia
ć
z dziewczynkami pochodzenia serbskiego
i muzu
ł
ma
ń
skiego po trosze traktowanymi jako wojenne zdobycze. W tej sprawie toczy si
ę ś
ledztwo.
Prostytucja w Chorwacji by
ł
a przez lata, jak w wielu innych krajach, tematem tabu. Tu by
ł
dodatkowy
powód milczenia, by
ć
mo
ż
e najwa
ż
niejszy – je
ś
li dostrze
ż
emy problem prostytucji, wówczas trzeba b
ę
dzie
odpowiedzie
ć
na pytanie: sk
ą
d przybywaj
ą
kobiety zajmuj
ą
ce si
ę
tym procederem? I wówczas oka
ż
e si
ę
,
ż
e nie
s
ą
to jedynie panie, które dobrowolnie wybra
ł
y ow
ą
profesj
ę
dla
ł
atwych pieni
ę
dzy, ale niewolnice nowego
typu: kobiety porwane lub zwabione podst
ę
pem z krajów ogarni
ę
tych wojn
ą
albo z regionów n
ę
dzy.
W Chorwacji nie ma legalnych domów publicznych, nie ma tak
ż
e – znanych z Polski – agencji
towarzyskich. Istniej
ą
wprawdzie salony masa
ż
u, które cz
ę
sto s
ą
przykrywk
ą
dla dzia
ł
alno
ś
ci seksualnej, ale to
nie tam finalizowana jest wi
ę
kszo
ść
tego typu transakcji. Coraz popularniejsz
ą
form
ą
– przynajmniej w
ś
ród
tych, którzy sobie mog
ą
na to pozwoli
ć
– s
ą
prywatne pokazy erotyczne w mieszkaniach, gdzie dziewczyny nie
tylko
ś
wiadcz
ą
us
ł
ugi stricte erotyczne, ale tak
ż
e s
ą
zobowi
ą
zane do „programu artystycznego” (ta
ń
ce, striptiz).
Na wdzi
ę
ki ba
ł
ka
ń
skich kobiet
ł
asi s
ą
tak
ż
e tury
ś
ci, którzy w coraz wi
ę
kszym stopniu traktuj
ą
Chorwacj
ę
jako
raj turystyki erotycznej. Nie obchodzi ich jednak to,
ż
e cz
ę
sto korzystaj
ą
z us
ł
ug kobiet, którym podczas wojny
zamordowano m
ęż
ów, spalono dom, odebrano ca
ł
y dobytek.
1
Zyski z prostytucji to tak
ż
e nieuj
ę
te w
ż
adnych statystykach przychody z handlu
ż
ywym towarem.
Zarówno policja jak i
ś
wiatowe organizacje, alarmuj
ą
: handel kobietami na Ba
ł
kanach oraz w by
ł
ych
republikach ZSRR przybiera gigantyczne rozmiary, jest
ź
ród
ł
em pot
ęż
nych dochodów, a stoj
ą
za nim
wp
ł
ywowe mafie z alba
ń
sk
ą
na czele (przemyt kobiet z Kosowa). Jak to dzia
ł
a?
Po
ś
rednicy „pierwszego kontaktu” zamieszczaj
ą
w lokalnej prasie og
ł
oszenie dla zwabienia kobiet,
które planuj
ą
karier
ę
modelek b
ą
d
ź
tancerek w ekskluzywnych zachodnich klubach. Z regu
ł
y przyci
ą
ga ono
setki naiwnych dziewczyn, które pragn
ą
wyrwa
ć
si
ę
z n
ę
dzy. Po
ś
rednik dokonuje pierwszej selekcji i w grupach
po 3–5 osób przywozi wybranki dalszym po
ś
rednikom. Za us
ł
ug
ę
pobiera od 700 do 900 dolarów od g
ł
owy.
Teraz cena kobiety wzrasta. Nabywca korzystaj
ą
cy z po
ś
rednictwa centrum b
ę
dzie musia
ł
zap
ł
aci
ć
do 2 tysi
ę
cy
dolarów. Ale op
ł
aci si
ę
– koszty zwróc
ą
si
ę
w stosunkowo krótkim czasie.
Targi kobiet istniej
ą
w kilku miejscach – jeden z nich znajduje si
ę
niedaleko granicy W
ę
gier i Rumunii
w Debreczynie, inny na pograniczu serbsko-w
ę
gierskim, trzeci – serbsko-bu
ł
garskim. Ponur
ą
s
ł
aw
ą
cieszy si
ę
targ Arizona na granicy chorwacko-serbskiej. Dotychczas prostytutki dociera
ł
y do Chorwacji g
ł
ównie poprzez
W
ę
gry – obecnie najwi
ę
ksza fala idzie z Bo
ś
ni i Hercegowiny oraz Czarnogóry.
Jak si
ę
szacuje, roczny zarobek handlarzy kobiet si
ę
ga powy
ż
ej 10 milardów dolarów. Str
ę
czyciele
są niezwykle pomys
ł
owi i potrafi
ą
organizowa
ć
przerzuty na wielk
ą
skal
ę
, przy zachowaniu pozorów
legalno
ś
ci. Przyk
ł
adem mo
ż
e by
ć
to, co wydarzy
ł
o si
ę
przed kilku laty w Dubrowniku. Otó
ż
na tamtejszym
lotnisku wyl
ą
dowa
ł
czarter z Ukrainy, na którego pok
ł
adzie znajdowa
ł
o si
ę
kilkadziesi
ą
t m
ł
odych kobiet
i trzech opiekunów (jeden by
ł
Chorwatem, pozostali Bo
ś
niakami). W hali przylotów grup
ę
powita
ł
przedstawiciel biura podró
ż
y wraz z wysokim funkcjonariuszem policji i zawióz
ł
towarzystwo do hotelu
Albatros. Kobiety zosta
ł
y zamkni
ę
te w pokojach bez prawa do ich opuszczania. Z sentymentem czas ten
wspominaj
ą
taksówkarze, którzy niemal hurtowo dowozili klientów do hotelu. Ale nikt nikogo nie z
ł
apa
ł
na
gor
ą
cym uczynku – panie mia
ł
y wizy w porz
ą
dku i zaproszenia na seminarium handlowe, które pono
ć
odbywa
ł
o si
ę
w Albatrosie. W jednym z raportów organizacji Center for Transition and Civil Society napisano,
ż
e „handel lud
ź
mi w Chorwacji jest problemem o wiele powa
ż
niejszym, ni
ż
to pokazuj
ą
niepe
ł
ne urz
ę
dowe
dane. W latach 1998 – 2000 chorwackie w
ł
adze wyda
ł
y zgod
ę
na zatrudnienie oko
ł
o 300 kobiet przyby
ł
ych
z zagranicy, w tym g
ł
ównie Bo
ś
ni i Hercegowiny, S
ł
owenii, Bu
ł
garii i Macedonii i Albanii, a tak
ż
e by
ł
ych
republik ZSRR. Oficjalnie kobiety przybywaj
ą
jako tzw. deficytowa si
ł
a robocza – w
ł
adze wydaj
ą
zezwolenie na
prac
ę
na stanowisku, na które nie ma ch
ę
tnych w
ś
ród obywateli tego kraju. G
ł
ównie chodzi o tancerki i artystki
estradowe. Kiedy w
ł
a
ś
ciciel tego typu placówki, np. nocnego baru, otrzyma informacj
ę
od stosownych w
ł
adz,
ż
e w spisie bezrobotnych nie ma osób poszukuj
ą
cych pracy w tej bran
ż
y, mo
ż
e bez problemu zatrudni
ć
sprowadzon
ą
kobiet
ę
. Cz
ęś
ciej jednak zainteresowani kupuj
ą
kobiet
ę
u po
ś
rednika.
Chorwacja oraz Bo
ś
nia i Hercegowina nie zawsze s
ą
ostatecznym krajem przeznaczenia – dziewczyny
cz
ę
sto wyje
ż
d
ż
aj
ą
(pod rozmaitymi pretekstami) na Zachód – do domów publicznych Niemiec, W
ł
och
i Hiszpanii. Ostatnio ministerstwo spraw wewn
ę
trznych Chorwacji ujawni
ł
o przypadek wysy
ł
ania narkomanek
do Hiszpanii, gdzie mia
ł
y by
ć
rzekomo leczone w specjalistycznych o
ś
rodkach odwykowych.
Nie wiadomo, czy prostytucja w Chorwacji doczeka si
ę
legalizacji. Doczeka
ł
a si
ę
natomiast wa
ż
nej
dyskusji nad tragicznym po
ł
o
ż
eniem wielu kobiet. By
ć
mo
ż
e stanie si
ę
to pocz
ą
tkiem walki z mafi
ą
, zajmuj
ą
c
ą
si
ę
handlem kobietami.
2
Zgłoś jeśli naruszono regulamin