RYNEK
-to ogół stosunków wymiennych między sprzedającymi reprezentującymi podaż towarów i usług, a kupującymi reprezentującymi popyt na towary i usługi.
-złożony układ powiązań podmiotów i przedmiotów funkcji kupna – sprzedaży o określonej orientacji przestrzennej i formalnej
Funkcje rynku:
-dystrybucyjna
-informacyjna
-regulacyjna
KUPIEC: osoba, która profesjonalnie zajmuje się pośrednictwem wymiany.
INSTYTUCJE RYNKOWE- organizacje lub osoby za pośrednictwem, których dokonuje się przepływ od producenta do finalnych odbiorców różnych strumieni rynkowych. Charakter tych strumieni jest ściśle powiązany z rodzajem rynku. Najwcześniej ukształtował się rynek produktów, potem rynek kapitałowo- pieniężny i wreszcie rynek pracy. Te dwa ostatnie rynki są ściśle powiązane z funkcjonowaniem rynku produktów.
Instytucja rynkowa ukształtowana historycznie- to wyspecjalizowana jednostka społeczna lub gospodarcza tworząca zorganizowaną całość, realizująca określony zakres działań w zakresie kupna-sprzedaży zgodnie z obowiązującym zespołem przepisów prawnych lub norm obyczajowych.
PODZIAŁ INSTYTUCJI:
I.Ze względu na sferę działania:
1)inst. działające w sferze realnej rynku:
-ins. o dominującej funkcji zbytu,
- .................................handlowych,
- .....................................transportowych,
- .....................................magazynowych,
2)inst.. działające w sferze regulacyjno- informacyjnej:
-inst. ochrony uczestników rynku,
-inst. kontrolne,
-finansowo-kredytowe,
-ubezpieczeniowe,
-celno-podatkowe,
-naukowo-badawcze,
-doradczo-marketingowe.
3)Inst.. działające w obu sferach.
II.Ze względu na branżowy charakter rynku:
1)Inst.. rynków dóbr konsumpcyjnych.
2).............................. inwestycyjnych.
3)Inst.. rynku usług.
4).................. pieniężnego.
5)................. mieszkaniowego.
6)................. pracy.
III.Dwie podst. grupy instytucji rynkowych:
1)Inst.. rynkowe w sensie podmiotowym (sensu stricte).
2)Inst.. rynkowe w sensie prawno-funkcjonalnym (sensu legro).
IV.Ze względu na zasięg, sposób rejestracji zasad działania:
1)Inst.. rynkowe sformalizowane,
2)Inst.. rynkowe zwyczajowe.
............................................................................
FRANCHISING
- sytuacja prawna, w której jedna ze stron (dawca franchisor) będąca najczęściej uznanym podmiotem na rynku i mającym na nim ugruntowaną pozycję, swym szyldem firmuje działalność innego podmiotu (biorcy, franchisee)
PODSTAWOWE ELEMENTY:
-Przedmiot franchisingu-procedura działalności usługowej, receptura i organizacja produkcji, know-how, marka firmy
-Franchise-dawca-posiada wartość będaca przedmiotem franchisingu
-Franchise-biorca-zwykle mała, tworząca się firma
-Umowa franchisingu- reguluje stosunki między franchise- dawcą, a franchise- biorcą
-Opłata franchisingowa-opłata przekazywana przez franchise-biorcę na rzecz franchise-dawcy
Ze zwzględu na przedmiot prowadzonej działalności franchising można podzielić na:
-PRZEMYSŁOWY- w ramach, którego dawca zobowiązuje się do udostępnienia swojego know-how, technologii produkcji, tajemnicy zawodowej itp. Franchise- biorca wytwarza w swoim przeds. wyroby o identycznej jakości i cechach zewnętrznych jakie mają wyroby produkowane w macierzystym przedsięb.
-DYSTRYBUCYJNY- gdzie dawca zobowiązuje się do dostarczania określonych towarów, a franchise- biorca przejmuje obowiązek ich sprzedaży w ramach działalności swojego przedsiębiorstwa.
-USŁUGOWY- zawiera zobowiązanie biorcy do posługiwania się znakiem firmowym franchise- dawcy oraz stosowanym przez niego oznakowaniem przedmiotów i wykonywanych usług.
-MIESZANY- zawiera elementy franchisingu produkcyjnego, handlowego i usługowego.
RODZAJE UMÓW FRANCHISINGU:
-Umowa franchisingu indywidualnego: ma miejsce wtedy, kiedy fr.-dawca zawiera umowę z fr.-biorcą posiadającym tylko jedno przeds.
-Umowa franchisingu wielokrotnego: daje fr.- biorcy możliwość utworzenia na danym terenie kilku przedsiębiorstw, które będą prowadziły działalność gospodarczą sprecyzowana w tej umowie. Umowa zwykle określa liczbę jednostek tworzonych przez biorcę, ich charakter, struktury organizacyjno-gospodarcze, miejsce, datę i teren działalności.
-Umowa subfrachisingu: pozwala frachise- biorcy na zawieranie umów franchisingowych z innymi podmiotami; Fr.-biorca występuje zatem w podwójnej roli jako biorca i jako dawca franchisingu. Subfranchisedawca działa we własnym imieniu, relacje między nimi a kolejnymi biorcami są klasycznymi umowami.
-Umowa franchisingu bezpośredniego:
jest zawierana bezpośrednio między dawcą a biorcą ,
-Umowa franchisingu wydzielonego:
zezwala biorcy na prowadzenie działalności tylko w pewnym wycinku działalności fr.-dawcy.
KORZYŚCI DLA FRACHISE-DAWCY:
* rozbudowa kanałów dystrybucyjnych i wzmocnienie jego pozycji na rynku bez konieczności dokonywania większych inwestycji
* dochody z opłat franchisingowych
* zmniejszenie kosztów zarządzania i promocji
RYZYKO FRANCHISE-DAWCY:
Związane jest;
* z problemem nie przestrzeganiem warunków umowy przez frachise- biorców w tym „zepsuciem marki”.
* możliwość przekształcenia się franchise-biorcy w rywala rynkowego.
KORZYŚCI DLA FRANCHISE- BIORCY:
* korzyści ze wspólnego zaopatrzenia, wspólnej promocji
*korzyści z marki
* technologii prowadzenia działalności
* ochrona lokalizacyjna
* pomoc w uzyskaniu kredytów
*pomoc w wyposażeniu lokalu
* często wspólna księgowość
RYZYKO FRANCHISE- BIORCY:
...
Team89