Lubię to wiek 16-18.pdf

(672 KB) Pobierz
Ten scenariusz przeznaczony jest dla młodzieży w wieku 16-18 lat
Lubię to!
Nastolatki w mediach
społecznościowych
• Kilka przydatnych
informacji
• Scenariusz lekcji
• Ocena zajęć
• Materiały
Kto może stać się sprawcą
cyberprzemocy?
Autorki: Kinga Sochocka, Karolina Van Laere
Redakcja merytoryczna: Marta Witkowska
Kto może stać się sprawcą cyberprzemocy?
Kilka przydatnych informacji
Internet i media elektroniczne stworzyły zupełnie nową przestrzeń i narzędzia dla przemocy
psychologicznej. W tym środowisku może być ona realizowana przy pomocy bardzo
zróżnicowanych środków: wiadomości tekstowe, czaty, komunikatory, strony internetowe,
blogi, serwisy społecznościowe, grupy dyskusyjne itp. Sprawcy cyberprzemocy potencjalnie
mogą mieć nieograniczone pole działania. W przeciwieństwie do wielu innych form przemo-
cy pozainternetowej, cyberprzemoc może obejmować w krótkim czasie bardzo duże grupy
odbiorców i uczestników. Ofiarom jest bardzo trudno się przed nią ukryć lub uciec od niej.
Choć samo zjawisko zwykle wzbudza silne odczucia i jest postrzegane przez nas jako jedno-
znacznie negatywne, nie zawsze zdajemy sobie sprawę z tego, że w pewnych okolicznościach
nieintencjonalnie my również możemy stać się uczestnikiem cyberprzemocy
(w tym również sprawcą). Czasem jej przyczynkiem może okazać chęć zrobienia sobie
z sytuacji lub kogoś innego pozornie niewinnego żartu. Innym razem może to być uleganie
pewnym grupowym procesom psychologicznym. W normalnych warunkach są to procesy,
które pomagają nam w odnajdywaniu się w grupie. Natomiast w niekorzystnych warunkach
mogą przyczyniać się np. do nasilenia agresji wobec innych. Uleganie wówczas tym procesom
sprawia, że tracimy kontakt z tym, co sami myślimy, z tym co dobre i złe („skoro tylu ludzi
tak myśli, muszą mieć rację”) i naśladujemy innych. Analogicznie może dziać się pod
wpływem osób, które postrzegamy jako autorytety („jeżeli ktoś taki w ten sposób myśli,
to znaczy, że tak trzeba”). Dość dodać, że podobne zjawiska uruchamiają się również podczas
cyberprzemocy. Dlatego bardzo ważne jest, aby zachować uważność i czujność na to,
co robimy i jak się zachowujemy wobec innych podczas swojej aktywności w internecie.
Scenariusz lekcji
Uczniowie zajęć wcielą się w rolę badaczy społecznych zachowań. Na podstawie wyników
eksperymentu Milgrama (1965) będą zastanawiali się nad tym, kto i w jakich warunkach
może stać się sprawcą cyberprzemocy oraz w jaki sposób znajomość tych czynników
może przyczyniać się do minimalizowania ryzyka cyberprzemocy.
Cele
Uczniowie:
rozumieją na czym polega zjawisko cyberprzemocy;
wiedzą, w jaki sposób ich zachowanie w internecie może wpływać na samopoczucie
innych użytkowników sieci;
są świadomi tego, że każdy człowiek w określonych warunkach może stać się sprawcą
cyberprzemocy;
wiedzą, jakie czynniki mogą minimalizować i maksymalizować ryzyko podejmowania
zachowań przemocowych w internecie.
Przebieg zajęć
Zadanie 1.
CZaS:
20 min
MeTOda:
praca w grupach
POMOCe:
materiały
Przewidywanie zachowań osób badanych,
długopisy, załacznik 1.
Podziel uczniów na 4-5-osobowe zespoły. Każdemu z nich przekaż materiały
Przewidywanie
zachowań osób badanych
i długopisy. Następnie poproś, aby zapoznali się z otrzymanymi
materiałami i wykonali zadanie po uprzednim przedyskutowaniu tematu. Na pracę mają
maksymalnie 15 minut.
Poproś zespoły o prezentację wyników swoich prac na forum. Zapytaj każdy z zespołów
o to, co ich zdaniem wpłynęło na to, że wyniki eksperymentu określili w taki, a nie inny
sposób? Czym się kierowali? Jakie przesłanki brali pod uwagę? Czy wcześniej słyszeli
o tym eksperymencie? Po prezentacji prac przez wszystkie zespoły porozmawiaj z uczniami
o ich wrażeniach. Zapytaj również, dlaczego ich zdaniem wyniki poszczególnych grup są
tak bardzo zbliżone/tak bardzo różne? Czy wpływ na to miała ich wcześniejsza znajomość/
nieznajomość eksperymentu Milgrama?
Zadanie 2.
CZaS:
20 min
MeTOda:
dyskusja
POMOCe:
załacznik 2.
Przyczep na tablicy materiał
Wyniki eksperymentu Milgrama.
Porozmawiaj uczniami na temat
ich wrażeń dotyczących eksperymentu i wykonywanego przez nich zadania.
Zapytaj, w jaki sposób wyniki eksperymentu Milgrama mogą być pomocne w zrozumieniu
zjawiska cyberprzemocy? Możesz zadać w tym celu następujące pytania pomocnicze:
• Co może sprawiać, że użytkownicy internetu zachowują się wobec innych w agresywny
i nieempatyczny sposób?
• W jaki sposób możemy zrozumieć ich zachowanie (np. motywy ich zachowania, funkcje,
jakie pełni ono w ich życiu)?
• W jakim stopniu zachowanie sprawcy cyberprzemocy determinują cechy indywidualne,
a w jakim warunki zewnętrzne?
• Kto może stać się sprawcą cyberprzemocy?
• Co może nas uodparniać na negatywne wpływy, w tym cyberprzemoc?
Kto może stać się sprawcą cyberprzemocy?
Zajęcia mogą zostać rozbudowane o następujące zadania:
1. Burza mózgów/praca w grupach: Porozmawiaj z uczniami o tym, jakie czynniki mogą
sprzyjać zjawisku cyberprzemocy? Z pojawiających się w trakcie rozmowy pomysłów
stwórz listę haseł, zapisując je na dużym arkuszu papieru. Następnie podziel uczestników
i uczestniczki na kilkuosobowe zespoły. Każdemu z nich przekaż 3-4 hasła z listy, duży
arkusz papieru i flamastry. Zadaniem zespołów jest opracowanie wskazówek dla użytkow-
ników internetu, które pomogą minimalizować wpływ otrzymanych czynników ryzyka na
podejmowanie zachowań przemocowych w internecie. Na koniec poproś grupy o prezen-
tację swoich prac na forum. Porozmawiaj o tym, na które spośród wymienionych czynni-
ków mamy największy wpływ.
2. Dyskusja: Porozmawiaj z uczestnikami i uczestniczkami o etycznych aspektach
eksperymentu Milgrama. Zastanówcie się, czy eksperyment mógł mieć negatywny wpływ
na uczestników badania? Jeżeli tak/nie, to dlaczego? W jaki sposób można by było
zmodyfikować założenia/procedurę badawczą eksperymentu, aby zminimalizować
ryzyko jego negatywnego wpływu na badanych?
3. Interesujesz się psychologią? Masz duszę badacza? Poczytaj o innych ciekawych ekspe-
rymentach naukowych, np. w książce P. G. Zimbardo, R. J. Gerring, Psychologia i życie,
Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2012. Zastanów się, które z nich mogą przyczy-
nić się do zrozumienia zjawiska cyberprzemocy. Wybierz jeden z nich i zrelacjonuj wycią-
gnięte przez Ciebie wnioski w trakcie kolejnych zajęć.
Ocena zajęć
Czy po przeprowadzeniu zajęć ich uczniowie:
• mają świadomość, że każdy człowiek może w określonych warunkach być zdolny
do podejmowania zachowań raniących innych w internecie?
• rozumieją, w jaki sposób różne czynniki wpływają na zjawisko cyberprzemocy?
• wiedzą, jakie czynniki mają wpływ na podejmowanie zachowań przemocowych
w internecie i w jaki sposób mogą na nie wpływać, aby minimalizować ryzyko
stosowania przemocy w internecie?
Materiały
Eksperyment Stanleya Milgrama, Uniwersytet Yale, 1962 r., www.youtube.com,
https://www.youtube.com/watch?v=2YdBVgEApRI [dostęp: 3.12.2017]
Ulanowski Tomasz, Powtórka eksperymentu Milgrama: Polacy elektryzująco
posłuszni, www.wyborcza.pl, http://wyborcza.pl/7,75400,21495185,powtorka-ekspe-
rymentu-milgrama-polacy-elektryzujaco-posluszni.html [dostęp: 4.12.2017]
Zgłoś jeśli naruszono regulamin