20140815_Kresimir-Antunovic_MSc-thesis_compleet.pdf

(4923 KB) Pobierz
FACULTEIT
RECHTSGELEERDHEID
Spionage en activiteiten van inmenging
door buitenlandse inlichtingendiensten.
De reactie van de Belgische inlichtingen - en
veiligheidsdiensten onderzocht.
Masterproef neergelegd tot het behalen van
de graad van Master in de criminologische wetenschappen
door (00805081)
ANTUNOVIC Kresimir
Academiejaar 2013-2014
Promotor :
Prof. dr. Marc COOLS
Commissarissen :
Prof. dr. Gert VERMEULEN
Msc. Veerle PASHLEY
“He that will not apply new remedies must expect new evils; for time is the greatest
innovator.”
Francis Bacon , “Of Innovations”
Trefwoorden :
Spionage
Inmenging
Counterintelligence
Inlichtingen – en veiligheidsdiensten
Verklaring inzake toegankelijkheid van de
masterproef criminologische wetenschappen
Ondergetekende,
ANTUNOVIC Kresimir (00805081
geeft hierbij aan derden,
zijnde andere personen dan de promotor (en eventuele co-promotor), de commissarissen of leden
van de examencommissie van de master in de criminologische wetenschappen,
[de toelating] [geen toelating]
(schrappen wat niet past)
om deze masterproef in te zien, deze geheel of gedeeltelijk te kopiëren of er, indien beschikbaar,
een elektronische kopie van te bekomen, waarbij deze derden er uiteraard slechts zullen kunnen
naar verwijzen of uit citeren mits zij correct en volledig de bron vermelden.
Deze verklaring wordt in zoveel exemplaren opgemaakt als het aantal exemplaren waarin de
masterproef moet worden ingediend, en dient in elk van die exemplaren ingebonden onmiddellijk
na het titelblad.
Datum: 15/08/2014
Handtekening: ……………………………
VOORWOORD
Deze masterproef kwam tot stand met het oog op het behalen van het masterdiploma in de
Criminologische wetenschappen aan de Universiteit van Gent. De verwezenlijking van deze
thesis kon niet tot stand gekomen zijn zonder de steun en bereidwilligheid van de volgende
personen.
In de eerste instantie gaat mijn oprechte dank uit naar de heer prof. dr. Marc Cools wie
fungeerde als mijn promotor en mij als eerste liet kennismaken met de wereld van de
inlichtingen – en veiligheidsdiensten. Zijn kennis en raad hebben mee vorm gegeven aan de
fundering en ontwikkeling van deze thesis evenals zijn feedback en steun. Het is een enorme
eer geweest hem als promotor te hebben en ik heb ook zeer veel van hem geleerd.
Een bijzonder woord van dank gaat naar de leden v an de Algemene Dienst Inlichtingen en
Veiligheid & de Veiligheid van de Staat evenals het federaal parket. Ook een persoonlijke
dank aan Kristof Clerix die zijn visie en kennis over de inlichtingendiensten wou delen.
Ten slotte wens ik mijn ouders te bedanken voor hun onvoorwaardelijke steun in mijn studies.
Met name mijn moeder die een enorme steun was en mij heeft geleerd dat volharding loont.
Ongeacht de tegenslagen die men soms in het leven ervaart.
i
INHOUDSOPGAVE
VOORWOORD .......................................................................................................................... i
INHOUDSOPGAVE .................................................................................................................. ii
LIJST VAN AFKORTINGEN ................................................................................................... v
LIJST VAN FIGUREN ............................................................................................................. vi
INLEIDENDE BESCHOUWINGEN ........................................................................................ 1
1.
INLEIDING ................................................................................................................... 1
1.1.
1.2.
1.3.
1.4.
Situering onderwerp & motivering ........................................................................ 2
Doel en situering van het onderzoek. ..................................................................... 4
Onderzoeksvraag en deelvragen............................................................................ 6
Onderzoekstechnieken ........................................................................................... 8
DEEL I : SPIONAGE .............................................................................................................. 11
1.
2.
3.
4.
INLEIDING ................................................................................................................. 11
DEFINITIE................................................................................................................... 12
INLICHTINGEN ALS HET DOEL VAN SPIONAGE .............................................. 12
VAN INFORMATIE TOT INLICHTING ................................................................... 13
4.1.
Inlichtingenbronnen ............................................................................................. 13
OSINT ............................................................................................................ 13
HUMINT ........................................................................................................ 14
TECHINT ....................................................................................................... 17
4.1.1.
4.1.2.
4.1.3.
4.1.3.1. SIGINT ..................................................................................................... 19
4.1.3.2. MASINT ................................................................................................... 20
4.1.3.3. IMINT ....................................................................................................... 21
4.1.4.
CYBINT ......................................................................................................... 21
4.1.4.1. Social engineering .................................................................................... 23
4.1.4.2. Hacken ...................................................................................................... 24
4.1.4.3. Cyber weapons ......................................................................................... 26
4.1.5.
4.2.
5.
6.
Andere bestaande inlichtingenbronnen .......................................................... 28
Inlichtingencyclus ................................................................................................ 31
DE ROL VAN INLICHTINGEN ................................................................................ 34
BEWEEGREDENEN TOT SPIONAGE ..................................................................... 37
ii
Zgłoś jeśli naruszono regulamin