ctivd-rapport-52.pdf

(474 KB) Pobierz
Toezichtsrapport
Over de inzet van bijzondere bevoegdheden
jegens advocaten en journalisten door
de AIVD en de MIVD
CTIVD nr. 52
7 februari 2017
Commissie van Toezicht
op de Inlichtingen- en
Veiligheidsdiensten
CTIVD nr. 52
TOEZICHTSRAPPORT
over de inzet van bijzondere bevoegdheden jegens
advocaten en journalisten door de AIVD en de MIVD
Inhoudsopgave
Samenvatting
1
2.
Inleiding
Bevindingen
2.1
2.2
Inleiding
Algemeen beeld
2.2.1 AIVD
2.2.2 MIVD
3
7
10
10
10
10
11
2.3
Is het beleid in overeenstemming met de geldende jurisprudentie en de toepasselijke
wet- en regelgeving?
11
2.3.1 AIVD
11
2.3.2 MIVD
12
Zijn de gehanteerde werkwijzen in overeenstemming met de geldende jurisprudentie
en de toepasselijke wet- en regelgeving?
12
2.4.1 Verzoeken om toestemming (AIVD en MIVD)
12
2.4.2 Het vernietigen en bewaren van vertrouwelijke communicatie (AIVD en MIVD) 12
2.4.3 Het intern bespreken van gegevens uit irrelevante onderschepte vertrouwelijke
communicatie (AIVD)
14
2.4.4 Verstrekkingen aan het Openbaar Ministerie (OM)
14
2.4.5 Adviezen van de Tijdelijke Toetsingscommissie
14
2.4.6 De rol van leidinggevenden en de juridische afdelingen
14
In hoeverre is rechtmatig gehandeld in specifieke gevallen?
2.5.1 Advocaten
2.5.2 Journalisten
15
15
15
17
18
1
2.4
2.5
3.
4.
Conclusies
Aanbevelingen
2
Commissie van Toezicht
op de Inlichtingen- en
Veiligheidsdiensten
CTIVD nr. 52
SAMENVATTING
van het toezichtsrapport over de inzet van bijzondere bevoegdheden
jegens advocaten en journalisten door de AIVD en de MIVD
Inleiding
Bij de inzet van bijzondere bevoegdheden door de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD)
en de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD), hierna: de diensten, kan communicatie
tussen advocaten en rechtszoekenden of communicatie tussen journalisten en hun bronnen worden
onderschept. In de regel is dergelijke communicatie vertrouwelijk. Advocaten en journalisten hebben
ten aanzien van deze communicatie een verschoningsrecht. Dit verschoningsrecht kan door de
diensten slechts worden doorbroken wanneer sprake is van een of meerdere concrete aanwijzingen
van een direct gevaar voor de nationale veiligheid.
Het onderscheppen van deze communicatie kan zowel direct als indirect plaatsvinden. Dit gebeurt op
een
directe
wijze als de inzet van een bijzondere bevoegdheid (bijvoorbeeld de afluisterbevoegdheid)
wordt uitgeoefend jegens de advocaat of journalist. Daarnaast gebeurt het onderscheppen
indirect
als deze bevoegdheid wordt uitgeoefend jegens een target van de dienst en deze persoon met een
advocaat of journalist communiceert. Daarom wordt hier gesproken van een directe of indirecte inzet
van bijzondere bevoegdheden jegens advocaten of journalisten.
De Commissie van Toezicht op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (CTIVD) heeft onderzocht in
hoeverre de verwerving en verdere verwerking van vertrouwelijke communicatie met advocaten en
met journalisten, rechtmatig plaatsvindt. Dit naar aanleiding van recente jurisprudentie en de begin
2016 in werking getreden “Tijdelijke regeling onafhankelijke toetsing bijzondere bevoegdheden Wiv
2002 jegens advocaten en journalisten” (de Tijdelijke Regeling) in afwachting van definitieve wetgeving
hierover. Een bij deze regeling ingesteld onafhankelijk orgaan (de Tijdelijke Toetsingscommissie), moet
vooraf om bindend advies worden gevraagd bij onder meer de inzet van bijzondere bevoegdheden
zoals hierboven omschreven. Het onderzoek beslaat de periode oktober 2015 – maart 2016.
Algemeen beeld
•
De directe inzet door de diensten van bijzondere bevoegdheden jegens advocaten, behoudens in
één speciaal geval door de AIVD, en de directe inzet van dergelijke bevoegdheden jegens journalisten
met het doel hun bronnen te achterhalen is in de onderzoeksperiode niet voorgekomen. Wel is
voorgekomen dat targets van de diensten communiceerden met advocaten en/of journalisten en
dat deze communicatie door de diensten werd onderschept (indirecte inzet).
•
Er zijn in de onderzoeksperiode geen gegevens uit door de diensten onderschepte vertrouwelijke
communicatie met advocaten aan het Openbaar Ministerie verstrekt.
3

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin