jaarverslag-aivd-2010.pdf

(6190 KB) Pobierz
Voorwoord
De risico’s en bedreigingen voor de nationale veiligheid van
Nederland kwamen in het afgelopen jaar vaker dan voor-
heen van buiten de landsgrenzen (exogeen). Deze risico’s
en bedreigingen vinden hun oorsprong in, bijvoorbeeld,
mondiale, geopolitieke en -economische ontwikkelingen,
in heimelijke strategische intenties van vreemde mogend-
heden en activiteiten van transnationale jihadistisch-
terroristische netwerken. Ook werd geconstateerd dat deze
risico’s en dreigingen diffuser worden; zij kunnen zich
onverwacht snel, uit onverwachte hoek en op onverwachte
wijze manifesteren. Een voorbeeld hiervan is de recente
onrust in Noord-Afrika en het Midden-Oosten, die in
meerdere opzichten relevant is voor Nederland. Dit vereist
een voortdurende alertheid van de AIVD. Het vereist ook een
nieuwe focus en andere werkwijzen.
In 2010 heeft de AIVD de focus van zijn aandacht verlegd van
endogene naar exogene risico’s en dreigingen. Zo is gewerkt
aan het versterken van onze informatiepositie en opera-
tionele slagkracht in en met betrekking tot het buitenland,
onder andere door het versterken van de technologische
competenties en de IT-systemen van de AIVD. De in 2010
herziene focus heeft ook consequenties gehad voor de
informatievoorziening van de AIVD naar zijn partners: deze
is onder meer gericht op partners die een rol kunnen spelen
bij het voorkomen of reduceren van die exogene dreiging.
Het jaar 2010 is in bovenstaande zin te kenschetsen als een
transitiejaar. De medio 2009 in gang gezette reorganisatie
is in 2010 volledig geïmplementeerd, de focus is verlegd
en andere werkwijzen zijn ingevoerd. Dit alles om als AIVD
goed voorbereid en toegerust te zijn om de uitdagingen van
de komende jaren aan te kunnen.
Mr. Gerard Bouman,
Hoofd Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst
1
Inhoud
Voorwoord
Doelstellingen AIVD 2010
1
Terrorisme
1.1 Jihadistisch-terroristische dreiging
1.2 Niet-jihadistisch terrorisme
1.3 Activiteiten en resultaten
Radicalisme en extremisme
2.1 Radicaal-islamitische bewegingen
2.2 Moluks activisme
2.3 Deradicalisering en ‘disengagement’
2.4 Extremisme
2.5 Activiteiten en resultaten
Heimelijke inlichtingenactiviteiten van vreemde mogendheden
3.1 Vormen van heimelijke activiteiten en inmenging
3.2 Activiteiten en resultaten
Veiligheidsbevordering
4.1 Stelsel bewaken en beveiligen
4.2 Het Alerteringssysteem Terrorismebestrijding (ATb) en de vitale sectoren
4.3 Dreigingsappreciatie aanslagmiddelen (CBRNE)
4.4 Activiteiten en resultaten
4.5 Nationaal Bureau voor Verbindingsbeveiliging (NBV)
Proliferatie van massavernietigingswapens
5.1 De gezamenlijke Unit Contraproliferatie (UCP)
5.2 Activiteiten en resultaten
Inlichtingen buitenland
6.1 Regionale ontwikkelingen
6.2 Activiteiten en resultaten
Vertrouwensfuncties en veiligheidsonderzoeken
7.1 Vertrouwensfuncties
7.2 Doorlooptijd en aantallen uitgevoerde veiligheidsonderzoeken
7.3 Weigeringen VGB en bezwaar en beroep
7.4 Overige ontwikkelingen
1
5
7
7
9
10
13
13
14
14
14
16
19
19
21
23
23
24
25
25
25
29
29
30
33
33
35
37
37
38
39
40
2
3
4
5
6
7
2
8
Verantwoording en toezicht
8.1 De Tweede Kamer
8.2 Commissie voor de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten van de Tweede Kamer (CIVD)
8.3 Commissie van Toezicht betreffende de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (CTIVD)
8.4 De Raad voor de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (RIV)
Wetgeving en juridische zaken
9.1 Wijziging van de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten 2002
9.2 Nationale veiligheid en de Wet veiligheidsonderzoeken in het Caribische deel van het Koninkrijk
9.3 Klachten
9.4 Verzoeken tot kennisneming
9.5 Notificatie
43
43
44
45
45
47
47
47
47
48
48
51
51
51
52
55
57
9
10 Organisatie, beleid en bedrijfsvoering
10.1 Organisatie-ontwikkeling
10.2 Bedrijfsvoering
Begrippenlijst
Openbare publicaties 2010
Bijlage: Missie en taken van de AIVD
3
4
Doelstellingen AIVD 2010
In 2009 zijn de strategische doelstellingen van de AIVD vast-
gesteld voor de komende jaren. Deze waren in 2010 leidend
en bepalend voor alle processen en activiteiten van de AIVD.
Deze doelstellingen luiden als volgt.
De AIVD:
1. reduceert de risico’s voor de nationale veiligheid (onder
andere voorkomen van aanslagen);
2. onderkent tijdig relevante ontwikkelingen op zijn
werkterreinen;
3. zet ketenpartners aan tot handelen.
In het jaarplan 2010 is aangegeven dat de AIVD zijn
(schaarse) capaciteit wil inzetten op de onderwerpen die er
vanwege ontwikkelingen in het dreigingsniveau en vanwege
behoeftestelling door onze afnemers echt toe doen. In dat
kader heeft de AIVD in 2010 geïnvesteerd in verkennend
onderzoek en trendanalyses. Op basis van de onderkende
relevante trends heeft de AIVD in 2010, in aanvulling op
de hiervoor genoemde algemene strategische doelstel-
lingen, twee operationele strategische doelstellingen
geformuleerd:
1. Gelet op de impact die de internationalisering van de
jihadistisch-terroristische dreiging met zich mee brengt,
zal de AIVD met prioriteit werken aan (de verdere uitbouw
van) een eigen hoogwaardige inlichtingenpositie met
betrekking tot personen en organisaties in Nederland
en het buitenland die een concrete of zeer voorstel-
bare jihadistisch-terroristische dreiging vormen voor
Nederland of Nederlandse belangen elders. De AIVD zal
daartoe inlichtingenposities op jihadistische netwerken
uitbouwen ten aanzien van een aantal risicogebieden.
2. De AIVD zal prioriteit geven aan het inwinnen van
inlichtingen ten aanzien van een specifiek aantal
landen dat is opgenomen in (het geheime deel van) het
Aanwijzingsbesluit Inlichtingen Buitenlandtaak. Dat
betreft landen waarvan in samenspraak met de belang-
rijkste afnemers is bepaald dat inlichtingen van wezenlijk
belang zijn voor de totstandkoming van het Nederlandse
buitenlandbeleid. Doel hiervan is de Nederlandse
regering in staat te stellen een eigenstandig oordeel te
vormen over de ontwikkelingen rondom en de dreiging
die uitgaat van de landen waaraan de prioriteit wordt
gegeven.
De intensivering van de aandacht voor deze twee strate-
gische operationele doelstellingen is mogelijk gemaakt
door de inzet te verminderen op in belang afnemende
fenomenen als het binnenlands jihadistisch terrorisme en
onderdelen van radicalisme en extremisme (zie verder de
hoofdstukken 1 en 2).
De strategische doelstellingen vormen de basis voor de
planning, uitvoering en verantwoordingscyclus. In dit
jaarverslag legt de AIVD verantwoording af over zijn activi-
teiten in 2010, die gebaseerd zijn op het jaarplan 2010. Het
jaarplan 2010 is in overleg met de ketenpartners opgesteld,
besproken in de Raad voor de Nationale Veiligheid (RNV)
en vastgesteld door de minister van Binnenlandse Zaken en
Koninkrijksrelaties
1
.
1
Brief aan de Tweede Kamer 2009-2010, 30 977, nr. 30 d.d. 2 februari
2010
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin