1961-03.pdf

(4007 KB) Pobierz
MINISTERIE
VAN BINNENLANDSE ZAKEN,
BEZITSVORMING EN P.B.O.
B, V. D.
No:
Bijl.:
589.529
1
26 OKT. 2001
Deze r ubrioering is
beSndgdna
S*
jr.
•S-GRAVENHAGE.10 april
Stadhoudersplantsoen 25
i b.
GEHEIM
Betr.: Maandoverzicht no 3«
Ik heb de eer Uwe Kxcellentie hierbij een exemplaar
aan te bieden van het maandoverzicht no 3 van de B.V.D. over
de maand maart 1961.
HET HOOFD VAN D£
voor deze
<?
Aan Zijne Excellentie
de Minister President
Plein 1813 no
k
te
' s - G R A V E N H A G E .
. A., vah Maanen.
26 OKT. 2001
Dowrubfleering is
jsftncladna -ir* fr
VERJjLD4JWELijK
MAANDOVERZICHT
No
1961
BINNENLANDSE VEILIGH El DSDIENST
0108123*
Y_5_I_L_I_G_H_E_I_DSDIENST
V E R T R O U W E L I J K
Maandoverzicht no._3_-
I
(Tijdvak 1-3- '61 t/m _3_1-3- '6l )
I_N_H_0_U_p
I. Communisme Internationaal
biz.
Het ontstaan van de Albanese volksdemocratie.....................................2
Hodzja's anti-Joegoslavisohe campagnes.........................................................3
Het IVde Albanese parti jcongres..........................................................................6
I I . Activiteiten van de CPN
Mutatie districtsleiding Amsterdam................................................................9
Paul de Groot contra de FSP..................................................................................10
Nogmaals de Februari- staking...........................................................................13
III. Activiteiten van de eommunistische hulporganisaties
Nieuw ANJV-orgaan......................................................................................................1 't-
"Nederland-USSR" als cultureel bemiddelaar.......................................16
Amnestie-campagne voor Spaanse politieke gevangenen..................17
IV. Communistische activiteiten in het bedri.i f sleven
| Relatie WVV-communistische vakbeweging in Naderland...................19
V. Overige groeperingen
De SWP streeft naar samenwerking met de PSP...................................22
Anti-atoombommars.............................................................................................2
7
)
VI . Vreemdelingen
Sowjet-Eussen e.a. in Nederland......................................................................25
Bi.llage - De positie van de vakbeweging in de Sowjet-Unie
Overzicht stakingen
Agenda
maart 1961
i
VERTROUWELIJK
H O O F D S T U K
De volksdemocratie Albani'e
Van Albania kan niet worden gezegd, dat het is opgegaan "in de vaart
der volkeren". Het was en is nog steeds een arm land, wat kleiner dan Ne-
derland, met een totale bevolking van nog geen anderhalf millioen. Alba-
nie heeft geen gemeenschappelijke grens met een ander land van het Sow-
jet-Russische blok. De naaste buren zijn het "revisionistische" Joegosla-
vie en het "kapitalistische" Griekenland. Albanie behoorde eeuwenlang tot
het Turkse rijk en had daardoor sterke mohammedaanse invloeden ondergaan.
Een ontwikkelde middenklasse ontbrak en de maatschappelijke verhoudingen
waren feodaal. Arm aan Industrie leverde dit bergachtige gebied aan de
bevolking slechts een karig bestaan op, voornamelijk verkregen uit primi-
tieve landbouw en veeteelt.
Na de eerste wereldoorlog is Albanie onafhankelijk geworden. Zog,
een inheemse figuur, werd koning en kreeg de vrije hand bij het bestieren
van de binnenlandse aangelegenheden. De Zuidslavische monarchic en fascis-
tisch Italie oefenden politieke druk uit op het buitenlandse beleid. In
november 1927 sloot Albanie met Italie een defensief bondgenootschap voor
twintig jaar. Het bestaan van dat militaire verbond vormde voor Mussolini
geen beletsel om het land op Goede Vrijdag 1959 onverhoeds te overvallen
en te bezetten. Albanie was namelijk yoorbestemd te dienen als doortochts-
gebied voor de latere fascistische opmars tegen Griekenland.
Koning Zog ging in ballingschap en een marionettenbewind droeg de
kroon op aan het Italiaanse
staatshoofd, koning Victor Emmanuel. Deze
proclameerde een personele unie tussen Italie en Albanie, dat zodoende
werd gedwongen in het fascistische "imperium" van de Duce op te gaani Na
de Duitse overval op Joegoslavie in april 19^1 voegde Italie een aantal
Zuidslavische gebieden, in hoofdzaak bewoond door Albanezen, bij het voor-
rnalige koninkrijk van Zog.
Zowel in Albanie als in Zuidslavie groeide het patriottische verzet
tegen de As-mogendheden. De communisten kregen in het verloop van de
strijd een stevige greep op de partisanen, mede orndat zij de meest ge-
disciplineerde groep waren. Pas in 19^1 werd in de illegaliteit de commu-
nistische partij van Albanie ipgericht. In de Albanese verzetsbeweging
VERTROUWELIJK
— 2 —
VERTROUWELIJK
hebben naaste medewerkers van maarschalk Tito een vooraanstaande rol ge-
speeld als militaire "adviseurs". De Joegoslaven droegen in aanzienlijke
mate bij tot de latere "bevrijding" van Albanie, waarvan de hoofdstad
Tirana in november 19^ werd gezuiverd van Duitse troepen. De communis-
ten namen net heft in handen onder net voeren van een schijn-democra-
tische tactiek. Zij organiseerden bijvoorbeeld algeraene verkiezingen
zonder een reele oppositie te dulden. De communistische stembussucces-
sen waren dientengevolge eclatant. In januari 19^6 werd de Albanese Volks-
republiek uitgeroepen.
De man, die tot op de huidige dag de teugels van het
stalinistisohe
bewind strak wist te houden, is de in 1908 geboren Enver Hodzja, vanaf
de oprichting eerste partijsecretaris. In mei 19Mt werd hij politiek en
militair leider van het nationale bevrijdingsleger. Zijn medewerker Meh-
met Sjehoe, de huidige Albanese premier, is evenals Hodzja een behendig
politiek intrigant. Toendertijd behoorde ook tot de leiding Kotsji Xoxe,
die als minister van binnenlandse zaken het politie-apparaat beheerste.
Gedurende de periode 19^5/19^8 hadden de Joegoslaven in Albanie
achter de schermen grote invloed. In juli 19^6 sloot Albanie met Joego-
slavie een verdrag van wederzijdse bijstand. De onderlinge verhoudingen
verscherpten na de uitstoting van Joegoslavie uit het Kominform in juni
19^8. Een jaar later werd Xoxe als "titolstische verrader" ter dood ver-
oordeeld en geexecuteerd. Sindsdien
heeft het Hodzja-regime onophoude-
lijk verder gespeurd naar Joegoslavische "complotteurs".
,Hodzja's anti-westers bewind
De volksdemocratie Albanie is de kleinste staat van het Sowjet-
blok. Haar leiders houden het land doelbewust geisoleerd van westerse
invloeden. Albanie kent geen toeristenverkeer. Het politieke klimaat is
grimmig. De bevolking wordt nog steeds onder zware druk gehouden. De
agressieve anti-westerse gezindheid van Tirana trad in mei 19^6 wel heel
duidelijk op de voorgrond toen Albanese kustbatterijen op Britse kruisers
vuurden. In oktober daaropvolgend liepen twee Engelse oorlogsschepen in
het Kanaal van Korfoe op een Albanees mijnenveld.
Het naburige Joegoslavie wordt sinds 19^8•bijzonder vijandig beje-
gend. Bind juni van dat jaar werden de Joegoslavische teohnische experts
uitgewezen. De met het Tito-bewind aangegane economische overeenkomst
werd door Albanie opgezegd. De aversie tegen de Zuidslaven vloeide niet
alleen voort uit ideologische verschillen. Ook tegenstellingen van natio-
VERTROUWELIJK
Zgłoś jeśli naruszono regulamin