1965-04.pdf

(1553 KB) Pobierz
Stg. GEHEIM
VER~
;:::::::===--
26 OKT. 2001
Deze rubricer_·i!!Q is
beëindigd
na
5<.:>
jr.
MAANDOVERZICHT
No..
A. . . . . . . . . . . . . . . . .
l965
BINNENLANDSE VEILIGHEIDSDIENST
B I N N E N L A N D S E
===============================================~==========
V E I L I G H E I D S D I E N S T
V E
R
T
R
0 U WE L I
J
K
(Tijdvak 1-4-1965 t/m 30-4-1965)
I NH0 UD
===========
Blz.
I.
Communisme Internationaal
De "Europese weg naar het socialisme"
Evolutie of Revolutie - de dictatuur van het
proletariaat
Communisten en socialisten
Garanties?
1
2
6
9
(.
I
I.
Activiteiten van de Communistische Partij Nederland
De CPN als "de enige oppositiepartij"
De CPN en de conferentie der 17 Europese CP-en
Bedrijfsleven
De pro-Chinese oppositie
Landelijke demonstraties in Rotterdam
Rijnmondverkiezingen
Financiële positie van de CPN
11
12
13
14
15
15
16
III.
Activiteiten van de communistische hulporganisaties
Paasmars 1965
Verzetsbeweging
Nationaal Jeugdtreffen op 29 mei
19
20
22
IV,
Andere groeperingen
PSP-reacties inzake de oorlog in Vietnam
Anarchistisch commentaar op de Paasmars
De anarchisten en Vietnam
Stakingsoverzicht
Agenda
23
23
24
26
30
--------
-------------------- --------------------------------------------- -
-------
VERTROUWELIJK
H0 0 F DS T UK I
COMMUNISME INTERNATIONAAL
=========================
De vreedzame Revolutie (I)
Niet ten onrechte treft de Westerse communistische partijen het
verwijt, dat zij sinds het XXe CPSU-congres
(1956)
een duidelijk ant-
woo:td zijn schuldig gebleven op de vraag naar de geldigheid van de
garanties met betrekking tot de d·emocratische vrijheden en de rechts-
zekerheid', vervat in de doctrine van de vreedzame, parlementair-
democratische weg naar het socialisme. Tot in de meest recente formu-
C'·
leringen - en het zijn de Italiaanse communisten die geneigd zijn
zich op dit punt het
duid~lijkst
uit te spreken - zijn zulke garanties
namelijk zelden gegeven zonder voorbehoud-
Stellig heeft de vernieuwingabeweging in het communisme reeds
tot effect gehad, dat verschillende partijen ook bij de aanpak van
de problemen rond de "vreedzame, democratische revolutie" minder dan
voorheen door dogmatische remmingen worden gehinderd. Ook in deze
situatie geldt evenwel voor het Westeuropese
communisme als geheel,
dat vrijwel steeds voor de vrijere opvattingen in één CP - zoals de
Italiaanse -een tegenwicht wordt gevormd door het conservatisme van
een andere CP - zoals de Franse - en dat Moskou's waarschuwingen
tegen een al te grote voortvarendheid nog steeds indruk maken.
De vraag naar de garanties is derhalve blijven staan. Ook de
vreedzame, democratische revolutie is immers eén vorm van klassenstrijd,
gericht tegen vijandige klassen die, op welke wijze dan ook, uitge-
schakeld zullen moeten worden. En in welke mate zal daarbij
derhalve,
ondanks alle schone frasen, geweld ..worden toegepast? Ook de vreedzame,
democratische revolutie zal zich naar com;..unistische opvattingen ont-
wikkelen als een beweging van de arbeidende klassen - het
11
proletari-
aa t" en zijn verbondenm- onder leiding van de communistische partij.
Maar is niet het leiderschap van de CP verankerd in de stelling, dat
zij alleen, als
11
bewuste
11
voorhoede van de arbeidende klasse een juist
inzicht heeft in het sociaal-economische ontwikkelingsproces dat naar
een klassenloze maatschappij leidt en de "historische" opdracht heeft
te vervullen deze ontwikkeling te realiseren?
VERTROUWELIJK
- 2 -
VERTROUWELIJK
In welke ma te zullen de commun,isj;_en danin<l,.erdaad bereid zijn fl.e mede-
""'
.
·-·
zeggenschap van de verbondenen te erkennen en in de fase van de "op-
bouw van het socialisme" de oppositie van eventuele minderheden te·
dulden? Ook de vreedzame revolutie zal worden afgesloten met de in-
stelling van de "dictatuur van het proletariaat". Zullen dan de ge-
ruststellende verklaringen die met betrekking tot deze vorm van dic-
tatuur waren afgegeven, niet vergeten zijn?
In de
11
Prawda
11
van
4
februari
1965
schreef A. Weber in een
artikel over "communisten en sociaal-democraten", dat de communi-s-
tische partijen, uitgaande van de principes van het wetenschappelijk
socialisme en in onverzoenlijke strijd tegen de burgerlijke ideologie,
enkele principiële conclusies hadden getrokken, die van het hoogste
belang waren voor het vraagstuk van de eenheid van de arbeidersbewe-
ging
~met
het oog op de socialistische revolutie). Deze conclusies
hadden betrekking op de strijd voor de democratie als een integrerend
onderdeel van de strijd voor het socialisme, op de betekenis van
diepsnijdende democratische hervorm,ingen van het kapitalistische be-
stel ter voorbereiding van de socialistische revolutie, op de ver-
scheidenheid van vormen die de socialistische !'evolutie zou kunnen
aannemen, op de positieve waarde van een meer-partijenstelsel en de
waarborgen voor de democratische rechtszekerheid.
In het volgende zal bezien worden op welke wijze deze conclusies
in het Westerse communisme worden geformuleerd en met welke reserves.
In een aansluitend artikel zullen deze conclusies vervolgens na-
der worden becommentarieerd en in verband gebracht met bepaalde gedach-
ten die recentelijk door Scandinavische en Italiaanse communisten (Amen-
dola) zijn ontwikkeld, maar door hun gechoqueerde kameraden (en door
Moskow als ketters zijn verworpen.·
Evolutie of Revolutie - de dictatuur van het proletariaat
---------------------------------------------------------
e.en
Het zijn vooral de Italiaanse communisten geweest die de idee
van de structuur-hervorming van de kapitalistische maatschappij als
noodzakelijke voorwaarde voor een "vreedzame overgang naar het
socialisme (communisme)" hébben uitgewerkt. Reeds in januari
~946
schetste de PCI op haar eerste na-oorlogse congres de perspectieven
voor ''een democratische republiek van werkers en intellectuelen, ge-
leid door een parlementaire vertegenwoordiging van het volk''• Daarbij
werd aangetekend, dat in. Italië een stabiel democratisch regime ondenk-
VERTROUWELIJK
----~
·----·-
- 3 -
VERTROUWELIJK
baar zou zijn wanneer de economische structuur van het land niet
diepgaand zou worden hervormd, wanneer niet de grote monopolies, ban-
ken en verzekeringsmaatschappijen zouden worden genationaliseerd, het
grootgrondbezit geliquideerd en de cumulatie van kapitalistisch bezit
afgeremd ter
besch~rming
van de belangen van de kleine en middel-
grote ondernemingen. In een redevoering die hij·in
1947
te Florence
hield, preciseerde Togliatti het.doel van deze hervormingen. "Onder
de huidige omstandigheden", zo zei hij, "zal de arbeidende klasse
een nieuwe weg naar het socialisme kunnen gaan, namelijk·door de
democratie te ontwikkelen tot haar uiterste grenzen, want 'democratie'
in de wolste betekenis van het woord is 'socialisme' - het zal een
andere weg zijn dan die van de arbeidende klasse in de Sowjet-Unie".
En een jaar later vatte hij op het VIe PCI-congres deze gedachten
nog eens samen door te stellen, dat de CP tot taak had zich ideolo-
(1
gisch, politiek en organisatorisch in te stellen op de exploratie van
de_ Italiaanse weg naar het socialisme, namelijk op de strijd voor de
ontwikkeling van de democratie, de strijd voor de meest progressieve
democratische hervormingen en dus voor socialisme.
In de kiem lag in deze stellingname de latere idee besl6ten,
dat de overgang naar het socialisme zich zou kunnen voltrekken als
een geleidelijk en ononderbroken proces, waarin op geen enkel moment
een heftige revolutionaire beweging of een "sprong" voorwaarts zou
behoeven plaats te vinden. Deze specifiek Italiaanse bijdrage tot de
communistische gedachtenwereld werd in de afgelopen jaren voorname-
lijk uitgewerkt in de sociaal-economische sfeer. Recentelijk vond zij
echter ook weerklank in opmerkelijke politieke formuleringen, zoals
in de stelling (Rinascita, 25 juli
1964),
dat de belangen-
en machta-
gemeenschap Staat/grootkapitaal geleidelijk-aan vervangen zou kunnen
worden door een belangen- en machtsgemeenschap Staat/werkende
kl~sse,
zonder dat in de loop van dat proces de grondwettelijke bescherming
en de democratische vrijheid van wie ook beperkt zouden worden. (Even-
min als in andere, soortgelijke beschouwingen werd hier echter aange-
geven, hoe men deze "sluipende" machtsgreep in de gegeven situatie
dacht te kunnen realiseren, terwijl trouwens in hetzelfde artikel
ook de "bevrijdende" werking van een revolutie uitdrukkelijk werd
erkend.)
In dit vreedzame perspectief past uiteraard nauwelijks meer de
gedachte aan een dictatuur van het proletariaat, zoals onlangs ook
werd toegegeven in een artikel in het dagblad van de CP-Noorwegen
VERTROUWELIJK

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin