1976-05.pdf

(1403 KB) Pobierz
1_Ï-N_??_E_N_L_A_N_D_S_E__V_E
=
I_L_I_G_H_E_I_D_S_D_I_E_N_S_T
Maandoverzicht nr. 5 - 1 7
96
(Tijdvak van 1-5-1976 t/m 31-5-1976)
I N H O U D
Nr. 1282.653
Blz.
De CPN bindt de strijd aan
l
Anti-militarisme
China/mechanismen achter TE)
tweede val
'e
5
10
De CPN bindt de strijd aan
•^_
De campagne van de CPN tegen het regeringsbeleid, al eerder aange-
kondigd bij het verlaten van haar aanvankelijke "politiek van construc-
tieve oppositie", begint langzaam tot ontplooiing te komen. Binnen de
partij worden thans maatregelen voorbereid, die gecoördineerde actie op
sociaal, cultureel en economisch terrein mogelijk moeten maken»
De activiteiten waarmede de CPN op sociaal-economisch terrein is
begonnen zijn ongetwijfeld het meest spectaculair. De uiteindelijke poli-
tieke bedoeling daarvan is onmiskenbaar een harde confrontatie teweeg te
brengen tussen regering en vakbeweging, de huidige regering ten val te
brengen en een nieuwe regering in het zadel te helpen, die haar basis
heeft in de oppositionele krachten binnen de vakbeweging. In het actie-
programma zijn.enkele fasen te onderscheiden, waarvan de eerste inmiddels
tot een goed einde is gebracht.
In de eerste fase werd binnen de vakbonden weloverwogen actie ge-
voerd om de vakbeweging als geheel te winnen voor de eis van volledige
prijscompensatie tegen de wensen van de regering in. Daartoe werd syste-
matisch geprobeerd binnen de bonden de gewenste stemming te kweken, o.a.
door middel van petitie-acties en ingezonden brieven in de vakbondsbladen.
Daarnaast werd er bij de partijleden op aangedrongen om toch vooral de
ledenvergaderingen van de vakbonden over het te voeren loonbeleid té be-
zoeken en daar het pleit te voeren voor de door de partij gestelde eisen.
In een groot aantal gevallen werden de partijleden tevoren op speciaal
daartoe belegde pa^rtijbijeenkomsten nader geïnstrueerd. Soms werden zelfs
hun op de vakbondsbijeenkomsten uit te spreken discussiebijdragen ook al
van tevoren opgesteld.
De indruk bestaat dat de CPN haar activiteiten binnen de vakbonden
nog niet eerder op een zo intensieve wijze heeft voorbereid en uitgevoerd.
Daarbij heeft de partij gebruik gemaakt van haar sterk verbeterde positie
in enkele grote vakbonden. Hoefeer de positie van de CPN in de vakbonden
verbeterd is kan onder meer afgeleid worden uit de verslagen van de zoge-
naamde mandatencommissies van conferenties en congressen in de laatste
jaren. Op het 23ste partijcongres in 1970 - toen in de meeste vakbonden
de anti-communisten-clausule nog gehanteerd werd - was ongeveer
25%
van
de afgevaardigden lid van een bij het NVV aangesloten vakbond; op het
2*fste congres, dat in het teken stond van toetreding tot de vakorganisaties
••..:..'
- 2-
was dat toegenomen tot
kQ%
en op H*t in juni ; 9 5 gehouden 25ste partij-
17
congres was reeds 60£ der afgevaardigden lid van een bij het NW-aange-
sloten vakbond. Daarbij dient opgemerkt flat $&geveer 1 # van de afgevaar-
5
digden op het 25ste congres opgaf student te zijn en dus niet in de ter-
men viel om-lid te zijn van een vakbond. Tijdens recent gehouden conferen-
ties van partijdistricten bleek omstreeks 7 # van de daar aanwezige CPN-
0
(kader-) leden te zijn aangesloten bij een vakbond. Daarin vervulde om-
streeks 1 3 van hen een kaderfunctie.
/
De tweede fase in het tot stand brengen van een confrontatie tus-
sen regering en vakbeweging bestaat in het verharden van de standpunten
van de vakbeweging ten aanzien van de gestelde looneisen. Het middel dat
de partijleiding -daartoe het meest geschikt acht is kennelijk dat van de
prikactie. De stemming onder de werknemers lijkt echter niet zodanig te
zijn dat dergelijke acties grote kans van slagen hebben. De eis van de
partijleiding aan lagere partijorganen om toch door te zetten en tot actie
op te roepen, heeft binnen de partij al geleid tot serieuze conflicten.
Dé eerste prikacties werden georganiseerd in de Rotterdamse havens.Daar-
toe werd in plaats van de politiek enigszins besmette "Havencommissie"
(in 1970 door de heer F. M
opgericht om de door het maoïstische comité
Arbeidersmacht geleide havenstaking over te nemen en te beëindigen) een
"comité van Rotterdamse havenarbeiders" gevormd, waarin "vakbondsleden en
andere werkers" van een dertiental bedrijven zitting namen. Dit nieuwe
comité, waarvan de leiding in handen was van CPN-partijbestuurder en vak-
bondskaderlid C.A. Van der ZAJ
, organiseerde geheel volgens instructies
van de partijleiding op woensdag 19 mei j l een korte stakingsactie in
..
de Rotterdamse havens. Omstreeks 10# van de daar werkzame havenarbeiders
gaf gevolg aan de stakingsoproep. Een derde van hen nam deel aan een
demonstratieve tocht naar het gebouw van de werkgeversorganisatie SVZ,
waar op ultimatieve wijze uitkering werd geëist van de prijscompensatie,
zoals die in de haven-CAO is vastgelegd. Verwacht werd dat na afloop van
de in het ultimatum genoemde termijn (26 mei) opnieuw een stakingsactie
zou worden ondernomen, mogelij»», langzaam escalerend tot een staking van
onbepaalde duur na l juli a.s. In deze zin werden de CPN-leden in het
comité Rotterdamse havenarbeiders ook door de partijleiding geïnstrueerd.
De meerderheid van het comité aangevoerd door de CPN-kaderleden (l)
SC!
en Van der 2iA;
was echter - gelet op de stemming onder de haven-
arbeiders - van oordeel dat acties beter uitgesteld konden worden tot na
l juli, als de concrete loonmaatregelen bekend zouden zijn. De heer
Van der ZA]
ging een directe botsing met de partijleiding uit de weg
door met vakantie te gaan. Tot verdere acties is het in de Rotterdamse
havens ook niet meer gekomen. Om de tweede fase van haar plannen toch nog
enigszins te laten slagen heeft de partijleiding zij het met weinig over-
tuiging, geprobeerd nog wat stakirgsactiviteit te ontketenen in Amsterdam
Opmerkelijk genoeg bleek dat ook in dit bolwerk van de CPN vrijwel niet
haalbaar: in de bouwvak bleken te veel partijleden werkloos, in de scheep:
bouw levert de moeilijke structurele situatie te veel risico's op en in
de havens is de partij-aanhang té gering. Fase twee van de actieplannen
lijkt dan ook te mislukken, waardoor de CPN het initiatief in dit stuk
politieke strijd ontnomen lijkt te worden.
De derde fase in de CPN-plannen voorziet in een groot aantal sta-
kingsacties, die gericht zullen zijn tegen een eventuele door de regering
genomen loonmaatregel. Door de partij zal waar mogelijk getracht worden
deze acties te laten uitvoeren door vakbondsorganisaties. Waar dat niet
mogelijk is, zal de partij zelf het initiatief nemen en de vorming van
actieleidingen, waarin "georganiseerde en ongeorganiseerde
werknemers"
samenwerken, bevorderen. Deze stakingsacties zullen een hoogtepunt moeten
vinden in een landelijke stakingsactie, vergelijkbaar met die van de vak-
centrales in 1968 tegen de aanvaarding van de loonwet. Binnen de partij
worden thans al organisatorische maatregelen genomen, die het initiëren
en coördineren van acties zonder al te veel problemen moeten laten ver-
lopen. Voornaamste punt daarbij is de formatie van een landelijke bedrijf,
werkleiding, waarin bedrijfswerk-verantwoordelijken uit alle districten
zitting zullen hebben. Voorzitter van dit landelijk orgaan is de heer G.
HOi
werk.
Afgezien van deze direct op de val van de regering gerichte activi-
teit, toont de CPN zich ook uiterst actief op de terreinen waar de bezui-
nigingsmaatregelen van de regering zich zullen doen gevoelen. Tal van ac-
tiviteiten hebben al plaatsgevonden, waarvan sommige beoogden de krachten
te bundelen op verschillende werkterreinen, zoals de demonstratie tegen
bezuinigingen op collectieve voorzieningen in Den Haag op 20 september
1975. Voor deze activiteiten in de sociale, educatieve en culturele sfeer
worden doorgaans landelijk werkende actiecomité's opgericht, die gedomi-
neerd worden door de CPN zelf of door een nauw aan de partij gelieerde
, die in het partijbestuur van de CPN belast is met bedrijfs-
organisatie zoals het ANJV *) of de NVB *) . In dit kader organiseerde het
ANJV samen met andere jongerenorganisaties enige manifestaties tegen de
jeugdwerkloosheid onder het motto "Samen sterk voor poen en werk". In
het verlengde van deze activiteiten liggen die van het "Komitee van
schoolverlaters", dat op 26 mei j l in Amsterdam een manifestatie op
..
touw zette onder de leuze "studentenstop = scholierenstop; schoolverla-
ters willen werk". De NVB bereidt thans enige activiteiten voor tegen be-
vriezing of verlaging van de kinderbijslag.
Een op initiatief van de
Bond van Beeldende Kunstenaars (de BBK, waarin de CPN vrij grote invloed
heeft) gevormd "Anti-Cultuur-Rem-Comité" organiseerde tegen veronderstel-
de en voorgenomen bezuinigingen in de kunstsector een demonstratieve ma-
nifestatie onder de leuze: "Eenheid in de strijd; voor een democratisch
kunstbeleid".
Niet beperkt tot bepaalde beroepsgroepen, maar vooral bedoeld ter
mobilisatie van de gehele bevolking van een bepaalde streek zijn de
volkscongressen en -appèls, die door de CPN geïnitieerd zijn en worden.
Op 15 mei heeft in Heerlen een Limburgs Volksappèl plaatsgevonden naar
het voorbeeld van eerdere volkscongressen in de provincie Groningen. De
organisatoren stelden zich ten doel het verzet tegen "de achterstelling
en militarisering" van Limburg te versterken en te verbreden, maar waren
daarin niet erg succesvol, omdat slechts 250 personen aan het Volksappèl
deelnamen. Niettemin besloten de aanwezigen door te gaan en een permanent
comité Volksappèl te vormen, waarvoor de initiatiefnemers nog een groot
aantal personen zullen benaderen. Een soortgelijke manifestatie als in
Heerlen wordt thans door het CPN-district Den Haag voorbereid.
*) ANJV = Algemeen Nederlands Jeugdverbond, de jongerenorganisatie
de CPN.
**) NVB
van
= Nederlandse Vrouwenbeweging, de vrouwenorganisatie van de CPN.
Zgłoś jeśli naruszono regulamin