1976-06c.pdf

(2680 KB) Pobierz
Kc?i
>,«. der
;laad
VERTROUWELIJK
27JUL1976
MAANDOVERZICHT
No
5
1976
BINNENLANDSE
VEILIGHEIDSDIENST
A
B I N N E N L A N D S E
V E I L I G H E I D S D I E N S T
V E R T R O U W E L I J . K
Maandoverzicht nr. 6 - 1976
(Tijdvak van 1-6-1976 t/m 30-6-1976)
I N H 0 U D
Nr. 1285.335
De Paneuropese conferentie van CP-en
De Internationale betrekkingen van de CPN
Gemeenschappelijke verklaring van CPN en PCF
Bezoek van Sowjet-journalisten aan Nederland
Socialistiese Partij in congres bijeen
Nederlands Comite voor Europese Veiligheid en Samen-
werking
Biz.
1
12
15
16
17
19
V^ETSOUWLLUK
DE PANEUROPESE CQN-FERENTIE VAN CP-EN
De bekendmaking van
2k
juni, dat op 29 en 30 juni in Oost-Berlijn
de paneuropese conferentie van CP-en bijeen aou komen, kwam vri^-alge--
1
raeen over als verrassend. De voorbereidingen immers hadden ' veel'tijd ge-
kost en zeker de laatste periode waren er waarnemers die-- gezien de
tegenstellingen zoals die zich manifesteerden tijdens de voorbereidende •'
bijeenkomsten - hun twijfels hadden over het doorgaan van deze gebeur-
tenis op korte termijn«
Dit stuk bespreekt de aanloop tot de conferentie en de moeilijk- •
heden, die daarbij naar voren kwamenen geeft vervolgens een inschat-
i
ting van de resultaten en betekenis van de inmiddels gehouden bijeen-
komst
.
..
De eerste voorbereidingen
In oktober 197^ werd in Warschau een consultatieve bijeenkomst
*
.
gehouden van 28 Europese CP-en ), waar besloten werd om na grondige
p,
.
voorbereidende werkzaamheden medio 1975 in de DDR een paneuropese con-
ferentie van CP-en te houden. Blijkdns het slotcommunique zou de confe-
rentie zich moeten buigen over "de strijd voor vrede, veiligheid, sa-
menwerking en sociale vooruitgang in Europa".
De idee van een dergelijke conferentie - zoals eerder gehouden in
Karlovy Vary in 196? - werd gelanceerd in het kader van het streven
naar "versterking van de communistische wereldbeweging op basis van de
principes van het marxisme-leninisme en het proletarisch
internatio-
nalisme
1
'. De eerste openbare oproep werd gedaan door Herbert MIES, de
leider van de Westduitse CP (DKP), tijdens het partijcongres op 2 no-
vember 1973 en overgenoraen door verschillende, maar niet alle Oost-
europese partijleiders en door woordvoerders van sommige Westeuropese
CP-en.
Tussen de oproep van MIES en de eerste aankondiging van een con-
sultatieve bijeenkomst - in het Britse communistische partijdagblad
Morning Star van 27 September 197^ - lag een periode van meer dan tien
raaanden, hetgeen erop wijst dat de animo bij minstens een aantal CP-en
voor een paneuropese conferentie niet bijaonder groot is geweest=
*) Van de 31 Europese CP-en waren slechts 3 partijen niet aanwezigo
Volgens de Moskouse Neue Seit (Nro^3, oktober 197^f, pago4) kon de
IJslandse CP "wegens bijzondere omstandigheden,, = . =niet deelnemen'
1
',
meende de Nederlandse CPN "op onbegrijpelijke gronden dat de bijeen-
komst niet in het belang zou aijn'van de Europese arbeidersklasse"
en had de Albanese CP geweigerd "''ingevolge de van haar bekende op-
stelling. = ode uitnodiging voor Warschau ook maar aan te nemen",,
VERTROUWELIJK
- 2 - _
VERTROUWELIJK'
..•._;._'..
LWaarschijnlijk is dat o.m. verklaarbaar uit het feit, dat juist
in die periods de CPSU druk in de weer was haar invloed binnen de inter-
nationale.coramunistisehe beweging veilig te stellen, de ideologische
discipline te versterken en de grootst mogelijke steun te verwerven
v«or de buitenlandse Sowjetpolitiek. Het is niet verwonderlijk, dat dit
"hegemonie-streven" niet goed viel bij onafhankelijk gezinde Oosteuro-
pese partijen als de Roemeense en de Joegoslavische eh bij Westeuropese
CP«-en als de Italiaanse^ de Spaanse en de Franse en dat zij daarom wei-
nig voelden
yoor een paneuropese samenkojnst als deze in het teken zou
kwnnen -staan van dit "hegeraonie-streven
!l
.
Een andere reden voor het ontbreken van animo lag - naar mag wor-
den aangenomen - in de omstandigheid dat gedurende een bepaalde fase
van de voorbereiding het houden van een Europese conferentie duidelijk
in verband werd gebracht met het streven naar een nieuwe wereldconferen-
tie, die een veroordeling over de CP-China zou moeten uitspreken. Ook
dat z<m dan een bevestiging inhouden van de leidende rol van de CPSU.
De consultatieve bijeenkomst van oktober 197^ is te danken geweest
aan het feit, dat tijdens de voorbereidingen door de CPSU concessies
voor de officiele opening van de consultatieve bijeenkomst werd dat
duidelijk toen over de te volgen procedures werd gesproken. Zo werd be-
sloten dat beslissingen met algemene stemmen zouden worden genomen,
dat alle beraadslagingen in plenaire zitting zouden plaatsvinden en
dat alle partijen het recht zouden hebben om hun eigen standpunten
openbaar te maken. Ook in het op 18 oktober van dat jaar uitgegeven
elotcommunique is iet.s terug te vinden van concessies aan de Joegosla-
ven, de Roemenen en de andere zich onafhankelijk opstellende CP-en.
Gesteld werd nl., dat "de deelnemers . . h n voldoening" tot uitdrukking
..u
hadden gebracht over "de sfeer van democratie en broederlijke samenwer-
king" *), een sfeer die gekenmerkt werd d»or gelijkheid in rechten voor
elke deelnemende partij.
Dit alles heeft het mogelijk gemaakt, dat ongeveer twee maanden
daarna - in december 197^ in Boedapest - een voorbereidende conferentie
kon worden gehouden. Aan deze bijeenkomst werd deelgenomen door dezelfde
28 Europese CP-en, die ook aanwezig waren bij de consultatieve bijeen-
komst in Warschau. Derhalve ontbraken ook nu weer de CP-en van Albanie,
.
werden toegezegd, die bij de bijeenkomst zelf werden vastgelegd. Reeds
*) Pools persbureau PAP, 18-10-197^.
VERTROUWELIJK
- 3 -
VERTRQUWELIJK
Nederland en IJsland, van welke de laatste wel een begroetingsbood-
schap stuurde.
"De deelnemers in Boedapest spraken zich uit voor een paneuropese
conferentie, die zo spoedig mogelijk na beeindiging van de CEVS in
Helsinki *) zou moeten worden gehouden. Overeengekomen werd verschei-
dene colloquia te houderi over onderwerpen, die tijdens de paneuropese
conferentie aan de orde zouden moeten kdmen **), en besloten werd
verder een redactiecommissie te vormen, die zich zou raoeten buigen over
net ontwerpslotdocuraent, Alle 28 CP-en zouden aan de werkzaamheden van
de redactiecommissie kunnen deelnemen-
De fase van de redactionele activiteiten
De CPSU en haar bondgenoten beschouwden deze resultaten als een
groot succes. In ieder geval waren zij erin geslaagd de CP-en van
Roemenie en Joegoslavie bij de zaak betrokken te houden. Overigens
begonnen de moeilijkheden voor de CPSU c = s = echter na de voorbereidende
conferentie van Boedapest pas goed. Sinds eind december 197^ is men in
een aantal zittingen van de redactiecommissie, van een werkgroep daar-
uit of van een subgroep, bezig geweest met pogingen de tekst voor het
ontwerpslotdocument rond te krijgen» De eerste door de CPSU geinspi-
reerde maar door de SED ingebrachte ontwerpen werden weliswaar "in het
Duits geschreven, maar vertaald uit het verouderde Russisch uit de
Kominternperiode", zoals CC-secretaris PAJETTA van de Italiaanse CP
;
het formuleerde. Zij werden door de autonome CP-en van de hand gewezen-
Deze beperkten zich er niet toe met een beroep op het in Warschau
overeengekomen consensusbeginsel de Sowjetvoorstellen (en daarmee de
Sowjetpogingen tot disciplinering) af te wijzen. Zij lieten de gelegen-
heid niet voorbij gaan nun eigen standpunten duidelijk te schetsen en
zich in hun onafhankelijkheid te manifesteren. Over de inhoud van de
*) ' Conferentie voor Europese Veiligheid en Samenwerking, vorig jaar
afgesloten in Helsinki» De SU propageert deze conferentie en de
uitkomsten ervan als een "succes van de Sowjetvredespolitiek'
;
<>
**) In april 1975 werden twee colloquia gehouden in Belgrade en in
Rome, die terug te voeren zijn
tot
deae'afspraken= Zij handelden
resp. over de relaties tussen de Europese landen en de Derde
Wereld en over
(l
de stand, de mogelijkheden en perspectieven van
economische'samenwerking in Europa".,
VERTROUWELIJK
Zgłoś jeśli naruszono regulamin