mb9010.pdf

(1287 KB) Pobierz
412
CO exemplaar
2133460 _ ,
MAANDBERICHT
OKTOBER 1990
MAANDBERICHT
Een uitgave van de Binnenlandse Veiligheidsdienst (BVD).
Maandelijks wordt gerapporteerd over ontwikkelingen en
activiterten in binnen- en buitenland, die naar wij aannemen
de moeite waard zijn onder uw aandacht te brengen.
U treft in het MAANDBERICHT dan ook in hoofdzaak korte,
feitelijke rapportage aan die inhaakt op de actualiteit.
Achtergrondinformatie zal opgenomen worden in het
KWARTAALBERICHT, dat zoals gebruikelijk vier maal per
jaar verschijnt.
Eventuele reacties op de bijdragen kunt u richten aan:
Ministerie van Binnenlandse Zaken
Postbus 20010
2500 EA DEN HAAG
Tel.: 070-3.61.44.01
toestel: 2382
INHOUD
pag
Van de redactie
5
I.
INTERNATIONALE POLITIEKE ONTWIKKELINGEN
-
Sovjet-Unie
invoering meerpartijensysteem mogelijk
CPSU-controle over het KGB
onrust in leger houdt aan
het Tempelberg-incident
poging om uit isolement te geraken
7
- Roemenië
- Israël
- Syrië
II.
DEMOCRATISCHE RECHTSORDE
- Golfcrisis
:
- Terrorisme
:
- Rechts-extremisme:
- Activisme
:
:
reacties van minderheden in Nederland
in memoriam Dessie GREW
rechtszaak tegen leden ANS
anti-kernenergieacties
"veel woonde maar nie dade nie"
13
III.
VEILIGHEID VAN DE STAAT
-
Inlichtingenactiviteiten : Tsjechoslowaakse inlichtingendienst
opgeheven
23
IV. DIVERSEN
- Oost-Europa: personeel geheime diensten naar politie
- "RegenjassendemokratJe"
24
Van de redactie
NIEUWE INDELING MAANDBERICHT
Bij het lezen van dit Maandbericht zal het u opvallen dat de indeling in
rubrieken een wijziging heeft ondergaan.
De algemene rubriek "Internationale politieke ontwikkelingen" is gebleven,
nieuw echter zijn de rubrieken 'Democratische rechtsorde", "Veiligheid
van de Staat" en "Economische en maatschappelijke belangen" (deze
laatste nog niet in dit Maandbericht).
De gewijzigde indeling, namelijk naar te beschermen belangen (zoals
genoemd in de Wet op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten), is een
afspiegeling van de taakvelden en de werkwijze van de BVD zoals die
voortaan nadrukkelijker dan voorheen voor het voetlicht zullen komen. Zie
hiervoor ook: "De Nieuwe BVD", 2e Kwartaalbericht 1990.
De genoemde belangen vormen als het ware de "constante" waarop de
Dienst zich richt bij het uitoefenen van zijn taak. Een overeenkomstige
indeling van Maandbericht en Kwartaalbericht is in dit verband dan ook
een logische stap.
Bij de nieuwe indeling naar belangen gaat het impliciet om de
veiligheidstaak die de Dienst in deze heeft, met name het bestuderen van
de risico's die zich met betrekking tot de belangen (kunnen) voordoen.
Hoewel het begrip risico zich moeilijk in enkele woorden laat
samenvatten, zijn de diverse verschijningsvormen ervan duidelijk
waarneembaar: sommige u inmiddels welbekend, zoals spionage en
terrorisme, andere betrekkelijk nieuw, zoals computermisbruik en
proliferatie-aangelegenheden.
De rangschikking van artikelen onder de nieuwe (belangen)rubrieken
maakt de lezer duidelijk in welk kader de inhoud van deze artikelen
geplaatst moet worden. Daarnaast zal om praktische redenen een
verdere onderverdeling van de rubrieken plaatsvinden, en wel naar de
concrete verschijningsvormen van de risico's.
I. INTERNATIONALE POLITIEKE ONTWIKKELINGEN
SOVJET-UNIE: INVOERING MEERPARTUENSYSTEEM MOGELUK
Op 9 oktober heeft het Soyjetparlement de "Wet op de Maatschappelijke
Organisaties" aangenomen, waarin vrijheid van vereniging formeel als een van de
mensenrechten wordt onderstreept en waarin onder meer is vastgelegd dat alle
politieke groeperingen voor de wet gelijk zijn.
Tezelfdertijd werd in het parlement bepaald dat CPSU-basisorganisaties - die
volgens de statuten van deze partij aanwezig moeten zijn in elke organisatie, bedrijf
of institutie waar meer dan drie CP-leden werkzaam zijn - niet langer het recht
hebben om "bindende voorschriften uit te vaardigen".
Door deze beslissingen is de basis verdwenen voor de bemoeienis van de zgn.
CPSU-partijgroepen - als onderdelen van het complexe partijcontrole-apparaat
binnen de Sovjetsamenleving - met de uitvoering van het door de CPSU
vastgestelde beleid. Eerder al was die basis ondergraven toen in maart van dit jaar
de leidende rol van de CPSU uit de Sovjetgrondwet werd geschrapt. Met deze
verandering in de positie van de CPSU hangt waarschijnlijk ook de bekendmaking
van 10 oktober jl. samen, dat het centrale partij-apparaat op het niveau van het
Centrale Comité (waaraan uitgebreide beleidsvoorbereidende en controlerende
organen als CC-afdelingen en commissies zijn opgehangen) moet rekenen met een
personeelsvermindering van rond de 40%.
Met deze beslissingen is de wettelijke basis gelegd voor daadwerkelijke invoering
van een meerpartijensysteem. In de afgelopen maanden was hierop met de
oprichting van politieke partijen van zeer verschillende signatuur al vooruitgelopen.
Ongetwijfeld zullen deze niet alle een wettelijk bestaansrecht hebben, want bepaald
is dat organisaties niet toegelaten zullen worden (en dus verboden zijn) als zij:
een gewelddadige omverwerping of een verandering van de in de Grondwet
vastgelegde maatschappelijke ordening nastreven;
- de eenheid van het grondgebied van de Sovjet-Unie willen aantasten;
- oproepen tot oorlog en geweld;
- aanzetten tot sociale, nationale of religieuze conflicten.
Er is weinig fantasie voor nodig om te voorzien dat deze bepalingen het mogelijk
maken vele van de politieke organisaties en partijen in oprichting buiten het politieke
systeem te houden. Vooral de bepaling over partijen die een verandering van de
grondwettelijk vastgelegde maatschappelijke ordening (i.c. het socialisme) nastreven
geeft daarbij ruime toepassingsmogelijkheden.
Niet helemaal duidelijk is nog of de eerdergenoemde CPSU-partijgroepen in
bedrijven en instellingen nu van het toneel zullen verdwijnen. In dit verband moet
verwezen worden naar een uitspraak van KGB-voorzitter KRYUCHKOV van eerder
dit jaar, die toen stelde dat de CPSU-organisatie binnen het KGB zou blijven
bestaan en dat bij invoering van een meerpartijensysteem andere politieke partijen
het recht zouden kunnen krijgen gelijksoortige basisorganisaties op te richten.
Deze stellingname is nu herhaald door een Soyjetjurist die - in een reactie op de
bovenvermelde beslissingen en naar aanleiding van een concrete vraag - stelde dat
-

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin