Liderzy_Dalekiej_Polnocy_miedzynarodowe.pdf

(605 KB) Pobierz
Północ w międzynarodowej
przestrzeni politycznej
i gospodarczej
Redakcja
Magdalena Tomala
Michał
Łuszczuk
Kielce 2015
Recenzent
prof. dr hab. Beata Molo
Opracowanie redakcyjne, formatowanie
Tadeusz Uberman
Projekt okładki
Szymon Uberman
Korekta
Zespół
Publikacja została współfinansowana ze
środków
Narodowego Centrum Nauki (NCN)
przyznanych w ramach finansowania stażu po uzyskaniu stopnia naukowego doktora
na podstawie decyzji numer DEC-2012/04/S/HS5/00172.
Copyright © by Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach, Kielce 2015
ISBN 978-83-65139-37-5
Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach
25-369 Kielce
ul.
Żeromskiego
5
http://www.ujk.edu.pl
Spis treści
Słowo wstępne ....................................................................................................
Część I
POLITYKA I BEZPIECZEŃSTWO
Michał
Łuszczuk
Liderzy Dalekiej Północy – międzynarodowe role państw arktycznych .......
Marcin Gabryś
Arktyczna strategia rządu Stephena Harpera – próba oceny .........................
Iwona Wrońska
Kompetencje terytoriów w zarządzaniu północną Kanadą ............................
Katarzyna Gruszko
Arktyka jako ostatnie pogranicze Stanów Zjednoczonych ............................
Krzysztof Kubiak
Wojna w Arktyce. Mit czy realne zagrożenie? ..............................................
Joanna Grzela
Wybrane aspekty współpracy wojskowej krajów nordyckich .......................
Karolina Chyla
Drony jako instrument poznania i eksploracji Arktyki ..................................
Część II
EKONOMIA
7
11
33
69
81
91
123
143
Beata Rogowska
Teoria i nauka ekonomii z perspektywy szkoły sztokholmskiej .................... 163
Beata Rogowska
Relacje teorii ekonomii z polityką gospodarczą z perspektywy szkoły
szwedzkiej ...................................................................................................... 179
Tomasz Pawłuszko
Droga państw nordyckich z peryferii do centrum gospodarki
światowej
...... 195
Magdalena Tomala
Motywy współpracy w regionie Morza Bałtyckiego ..................................... 215
Magdalena Tomala
Wpływ modelu kapitalistycznego na kształtowanie rozwoju gospodarczego
państw w regionie Morza Bałtyckiego ............................................................... 227
6
Spis treści
Agnieszka Joanna Legutko
Zmiany zachodzące w gospodarce regionów arktycznych ............................ 241
Łukasz
Wojcieszak
Surowce energetyczne jako przyczyna rosyjskiej ekspansji w Arktyce ........ 261
Biogramy autorów .............................................................................................. 277
Słowo wstępne
Jedną z głównych determinant współczesnego
ładu
międzynarodowego stanowią pro-
cesy globalizacji zachodzące zarówno na płaszczyźnie politycznej, jak i gospodarczej.
Choć ich znaczenie wciąż nie zostało ani w pełni poznane, ani wyjaśnione, trudno za-
przeczyć,
że
wymagają one od badaczy stosunków międzynarodowych – między innymi
– rozważenia czy też wręcz zredefiniowania roli przestrzeni geograficznej w kontekście
nauki o stosunkach międzynarodowych. Wiele z dotychczas oczywistych (jak się wyda-
wało) kategorii czy też relacji przestrzennych nabiera obecnie nowych sensów, a związa-
ne z nimi terminy zaczynają funkcjonować w nowych kontekstach. Jednym z nich jest
termin „Północ”. Przez wiele dekad był on używany głównie w kontekście analizy relacji
państw rozwiniętych i państw Trzeciego
Świata,
relacji między bogatą Północą a bied-
nym Południem
1
. Od kilku lat coraz częściej „Północ” stanowi odrębny i samodzielny
obszar badań
2
, co jednak nie oznacza,
że
jest on jednoznacznie zdefiniowany.
Jak ocenia R.M. Czarny, „Północ” jest to w zasadzie „kategoria szeroko otwarta do
interpretacji”
3
. Otóż odmienność sposobów rozumienia, co kryje się pod pojęciem „Pół-
nocy” zależy w takim samym stopniu od przyjętego „punktu widzenia” (w rozumieniu
geograficznym), jak też od politycznych definicji (a nawet kontekstów) przyjmowanych
przez poszczególne państwa. Doskonałym tego przykładem jest norweskie pojęcie „High
North” bardzo blisko związane z pojęciem „Północy”. Jakkolwiek wywodzi się ono
z norweskiego dyskursu politycznego
4
, to zostało wypromowane i zaadaptowane rów-
nież poza Norwegią, szczególnie chętnie przez organizacje międzynarodowe, takie jak
Unia Europejska czy Sojusz Północnoatlantycki
5
. Mając na uwadze wyniki badań pro-
wadzonych na gruncie konstruktywizmu społecznego nad rolą dyskursu w rozwoju sto-
sunków międzynarodowych, sytuacja ta ma swoje określone implikacje polityczne, jak
również może być rozpatrywana jako przykład stosowania tzw. miękkiej siły.
Z uwagi na wielość sposobów rozumienia i stosowania pojęcia „Północy”, należy wy-
jaśnić,
że
w niniejszym opracowaniu określenie to również nie jest traktowane jednolicie.
Obejmuje w zasadzie kilka kręgów czy też niekiedy zachodzących na siebie obszarów:
Arktykę, High North, Norden, a także region Morza Bałtyckiego. Obok siebie występują
zatem perspektywy globalne oraz regionalne.
1
M.W. Solarz,
Północ – Południe. Krytyczna analiza podziału
świata
na kraje wysoko i słabo
rozwinięte,
Warszawa 2009.
2
Północ w stosunkach międzynarodowych,
red. M. Tomala, Kielce 2014.
3
R.M. Czarny,
High-North – między geografią a polityką,
Kielce–Trnava 2014.
4
A. Kubka,
Norweskie interesy w globalizującym się
świecie,
„Studia Humanistyczno-Społeczne”
2011, nr 5, s. 43.
5
M.
Łuszczuk,
„High North”, czyli norweska wersja Dalekiej Północy,
[ w:]
Dyplomacja w
życiu.
Życie
w dyplomacji: księga dedykowana Profesorowi Ryszardowi M. Czarnemu w czterdziestole-
cie pracy naukowej,
red. W. Saletra, J. Jaskiernia, Kielce 2014, s. 253-262.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin