Osobowość - M. Kosiol - wykład 1 - 28.10.2017
Egzamin 14.07 - 9.30
Pytania teoretyczne(teorie), pytania z literatury i pytania do przypadków, zwrócić uwagę na pojęcia - kto jest autorem, jaka teoria itp.
Zaliczenie:
Hall, Lindzey - Teorie osobowości, 2004,1994
Oleś - Wprowadzenie do psychologii osobowości, 2003
Pervin, John - Osobowość. Teoria i badania, 2002
Egzamin:
1 pytanie - oles i hall, lindzey pytania z książki o teorie,
2 pytanie do literatury dodatkowej :
Fromm - ucieczka od wolności;
Horney - Neurotyczna osobowość naszych czasów;
Obuchowski - W poszukiwaniu właściwości człowieka, rozdziały 1-4, 2001;
3 pytanie - pytania do przypadku
Oddanie komentarzy do prezentowanych treści, z wykorzystaniem literatury podstawowej - oryginalnych prac teoretyków osobowości. Po każdym wykładzie będzie podana literatura do komentarza, 3 komentarze 1 strona a4, swoje zdanie na dany temat - cała książka lub fragment(min 3 str).
Wprowadzenie, tradycja kliniczna badań, psychoanaliza
Teoria - nazwisko - jaka szkoła - związki twórcy z filozofia - główne hasła, terminy - narzędzia badań, kogo badał, czym badał, strona empiryczna.
Komentarz 1:
Freud, 2002 - Wstęp do psychoanalizy (s 5-47; 49-102)
Obuchowski , 2001 W poszukiwaniu właściwości człowieka, rozdział 1
Trzy tradycje badawcze w psychologii osobowości:
Kliniczna - Charcot, Jantet, Prince, Freud, Murray, Rogers, Kelly
Korelacyjna - Galton, Cattell, Eysenck, PMO
Eksperymentalna - Wundt, Ebbinghaus, Hull, Skinner
Tradycja kliniczna: studia przypadków i obserwacje kliniczne
Zalety:
Unikają sztuczności warunków laboratoryjnych
Sposobność dokonywania nowych obserwacji i stawiania hipotez
Umożliwiają dogłębne poznanie jednostki
Dają możliwość dogłębnego przeanalizowania psychiki pacjenta
Wady:
Prowadzą do niesystematycznych obserwacji
Najczęstsze zastrzeżenie wobec klinicystów; trudność w sprawdzeniu wiarygodności obserwacji oraz trudność sprawdzalności postawionych hipotez -> rozluźnienie kryteriów dowodu naukowego na rzecz dążenia do zanalizowania jak najszerszych obszarów osobowości
Zachęcają do subiektywnej interpretacji danych
Związki pomiędzy poszczególnymi czynnikami są pogmatwane
Jean Charcot (1825-1893) - francuski lekarz w klinice neurologicznej w Paryżu, zajmował się pacjentami z objawami histerii - badanie, klasyfikacja objawów, leczenie hipnozą.
Pierre Janet (1859-1947) - Następca Charcot’a na stanowisku dyrektora kliniki, kontynuator badan; próba systematyzacji obserwacji klinicznych i odniesienia ich do ówcześnie funkcjonujących pojęć psychologicznych; wg niego pacjenci w hipnozie przypominają sobie przeżycia zapominane na jawie, stwierdził skuteczność sugestii posthipnotycznej -> wniosek ze pacjenci maja rozszczepioną świadomość - ich psychika funkcjonuje jako dwa(trzy) strumienie, spójne u człowieka zdrowego; świadome kontrolowanie izolowanych od siebie idei było niemożliwe, np. Bezwładna ręka znajdowała si pod kontrolą izolowanego od całości fragmentu psychiki;
duże zainteresowanie teoria ze strony psychologów poznawczych zajmujących się procesami niewiadomymi.
Maron Prince (1854-1929) - Autor książki „Rozszczepienie osobowości”; sławne opisy - Trzy twarze Ewy, Sybil
Henry Murray (1883-1939) - Autor dzieła Badanie osobowości, 1938 -> Kliniczne i eksperymentalne badanie 50 młodych mężczyzn - wszechstronne badanie jednostki ludzkiej, łączenie metod klinicznych z innymi; następca prince’a na stanowisku dyrektora Harwardzkiej Kliniki psychologicznej; Autor TAT - Thematic Apperception Test
Osobowość wieloraka - obecnie to dysocjacyjne zaburzenie tożsamości:
Dramatyczny wzorzec, stanowiący zwykle odpowiedz na rozpoznawalne czynniki stresowe, w którym pacjent manifestuje przynamniej dwa mniej lub bardziej kompletne systemy.
Jedna osobowość jest zazwyczaj stosunkowo stałą charakterystykę, pozostałe są raczej fragmentaryczne; pierwotna osobowość to osobowość gospodarza.
Potrzeby i zachowania tłumione w osobowości są zwykle swobodnie przejawiane w pozostałych - wyrażają one odrzucone części pierwotnej jaźni. (przypadek Mary Kendall)
Przeciętna liczba osobowości: 15, dana tożsamość może istnieć tylko w opowiadaniach innych; mogą być w różnym wieku; w charakterystyce fizycznej występują nie tylko ludzie.
Dlaczego zmiana nazewnictwa - odmienne tożsamości nie stanowią w żadnym pełnym sensie odrębnych osobowości - to fałszywe, fragmentaryczne części jednej osoby, służące jako narzędzia kontroli niemożliwych do rozwiązania problemów psychologicznych (odmienne tożsamości to nie ludzie, to nie osobowości, przekonanie pacjenta ….
Najczęstsze role tożsamości - dziecka, obrońcy, oskarżyciela, przedstawiciela płci przeciwnej (może on pełnić jedna z wymienionych 3 ról)
Świadomość siebie tożsamości- zazwyczaj gospodarz nie wie o istnieniu pozostałych, ale pozostałe wiedzą o gospodarzu, mogą wstąpić przypadki wzajemnej, jednokierunkowej amnezji; często jedna z nich wie o wszystkim i jeśli zgodzi się na współprace może być cennym konsultantem terapeuty.
Większość pacjentów w wieku. 20-30 lat w chwili diagnozy
Częściej stwierdza się u kobiet - więcej nadużyć seksualnych wobec dziewczynek
Możliwe jest symulowanie początków choroby - to odkrycie jest źródłem kontrowersji diagnostycznych zaburzeń
Możliwe ze choroba jest wynikiem klinicystów nie właściwie posługujących się hipnoza u podatnych pacjentów
Mała wiarygodność z uwagi na częste , cyniczne wykorzystywanie zaburzenia przez oskarżonych i ich obrońców jako linii obrony - proces dusiciela ze wzgórz kennetha bianchi
Zdrowi studenci college’u mogą w wyniku sugestii (hipnozy) prezentować zjawiska tego zaburzenia
Osobowość interpretacja psychologiczna
Wykład - 02.12.2017
Psychoanaliza
Mechanizmy obronne ego - wszystko co chroni ego przed lękiem
Grupy:
Mechanizmy związane z unikaniem działania
Wyparcie - represja - ma charakter nieświadomy, globalny, jest silniejsze od tłumienia, bo automatyczne (niepamiętanie informacji trudnych)
Pierwotne - przeżycia są niedopuszczalne do świadomości w dzieciństwie gdy z nieświadomości wylania się wiadomość
Wtórne - następcze, właściwe - zjawiska ponownie zepchnięte do podświadomości
Nadmierna kontrola - kontrolowanie sowich zachowań, emocji, myśli; może skutkować wzrostem wewnętrznych presji, przez co myśli tych pojawia się w rzeczywistości więcej
Tłumienie - supresja - świadome wyłączenie popędów myśli, pragnień, które jednostka uznaje za niemożliwe do zaakceptowania; świadoma kontrola impulsu agresywnego lub seksualnego aby np utrudnić mu znalezienie wyrazu w działaniu. Do treści stłumionych można wracać w zależności od chęci - częste na co dzień, odsuwanie bolesnych myśli.
Zwlekanie - prokrastynacja
Zachowania obsesyjno-kompulsywne - występują obsesyjne myśli pragnienia, i pojawiają się kompulsje
Mechanizmy związane z przemieszczeniem
Fiksacja - kurczowe trzymanie się pewnych wyuczonych mechanizmów reagowania i przystosowania, może dotyczyć zatrzymania się na pewnym etapie rozwoju
Kompensacja - wynagradzanie siebie za braki lub defekty, np. Porażek zakupami
Przeniesienie - przenoszenie przez klienta w kierunku psychoterapeuty uczuć, wyobrażeń jaki żywi względem swoich rodziców
Regresja - powrót do zachowania charakterystycznego dla wczesnego etapu dzieciństwa
Sublimacja - przesuwanie potrzeb lub motywów z celu, którego jednostka nie potrafi zrealizować na inny zastępczy obiekt
Substytucja - zastępowanie nieosiągalnych celów łatwiejszymi do osiągnięcia
Reakcja upozorowana - radzenie sobie z nieakceptowanymi impulsami przez wyrażanie przeciwstawnych im impulsów
Acting out - bezpośrednio nie uświadamiane impulsy wyrażają się w działaniu, dzięki temu można uniknąć uświadomienia sobie towarzyszących tym impulsom emocji
Konwersja - dysocjacja - generowanie przez nieświadomość pozornych lub rzeczywistych dolegliwości fizycznych w celu uzasadnienia niepodejmowania działań przez jednostkę lub odwrócenia jej uwago od niechcianych myśli, uczuć; mechanizm charakterystyczny dla osobowości histerycznej, sporadycznie u innych
Asceza - m. Zrodzony na bazie oporu wobec własnej seksualności; uzewnętrznia się podczas dorastania, zaczyna się już we wczesny dzieciństwie pod wpływem braku miłości i akceptacji rodziców, objawia się unikaniem towarzystwa , brakiem akceptacji własnego ciała, bulimia, anoreksja, wzbranianiem się przed wypróżnieniem
Omdlenie
Robienie się słabym, chorym lub zmęczonym
Nawykowe, utrwalone wzorce zachowania - np. uległość, agresja, unikanie, samochwalstwo, dążenie do niezalescy, podejrzliwość
Mechanizmy zniekształcenia rzeczywistości
Intelektualizacja - Racjonalizacja - uzasadnianie i usprawiedliwianie sowich decyzji i postaw przy jednoczesnym zatajaniu prawdziwych motywów
Zaprzeczenie
Projekcja
Selektywny brak uwagi
Dewaluacja
Symbolizacja
Fantazjowanie
Nieuzasadniona generalizacja
Idealizacja
maskowanie
Odwracanie sensu
Rozszczepienie - splitting - podzielenie różnych obiektów na całkiem dobre lub całkiem złe; deprecjonowanie lub idealizowanie osób, obrazu własnego siebie
Mechanizmy związane z przyjmowaniem cudzych zachowań
Identyfikacja
Internalizacja - przyjmowanie za własne narzucanych z zewnątrz postaw, poglądów, norm i wartości
Inkorporacja - występuje w bardzo młodym wieku, u dorosłych świadczy o głębokiej regresji; człowiek symbolicznie wchłania, przejmuje i asymiluje cechy reakcje postawy i inne różne aspekty życia drugiego człowieka, zachodzi w sferze fantazji np. dziecko wyobraża sobie ze dosłownie pożera matkę
Introjekcja - nieświadome symboliczne wchłanianie różnych obiektów zewnętrznych; obiektami mogą być ludzie ich cechy; najczęściej żywimy wobec nich silne uczucia, świadome bądź nie; np. dzieci bite przez rodziców nie powiedzą kto ich bil by zapewnić sobie komfort psychiczny i nie popadać w depresje; introjekcja ma tez znaczenie charakterotwórcze (nie lękowe)
Konformizm
Mechanizmy związane z moralnością
Porównania - własnych złych czynów z jeszcze gorszymi, innych ludzi
Eufemizmy - nazywanie złych czynów mniej negatywnymi nazwami
Racjonalizacje „złych; czynów jako środków do wyższego dobra
Rozmycie odpowiedzialności
Wyparcie konsekwencji - ignorowanie negatywnych konsekwencji swoich czynów
Zewnętrzna atrybucja winy - obwinianie ofiar np. o to ze prowokowały oraz ; pojęcie atrybucji odnosi się do tego ze ludzie wyjaśniają….
Mechanizmy złożone - łączące kilka innych mechanizmów
Negatywizm\pokuta
Naprawienie zła
Odwracanie uwagi
Samorozgrzeszenie
Tracenie zainteresowania
Zemsta
Przesady
Techniki służące do redukcji leki i/lub podtrzymania pozytywnego obrazu własnej osoby czy poczucia własnej wartości:
Przysłowia, ludowe powiedzenia
Techniki wychowawcze
Znajdowanie „kompromisu” miedzy sumieniem, moralnością, światopoglądem, wola a uczuciami, popędami, potrzebami psychicznymi
Zlikwidowanie bądź zmierzenie napięcia związanego z frustracja i tym samym przystosowanie się do stresujących sytuacji
Psychiczne opracowanie zagrożenia
Zaburzenia zachowania, typ osobowości - dominujące mechanizmy obronne
Zachowania paranoidalne - projekcja
Zachowania narcystyczne - projekcja, acting out, izolacja
Osobowość antyspołeczna - projekcja acting out, izolacja
Osobowość schizoidalna - fantazja
Uszkodzenie mózgu na skutek uzależniania od alkoholu lub stwardnienia rozsianego - projekcja
Osobowość typu borderline - izolacja, rozszczepienie, prymitywna, idealizacja, omnipotencja, dewaluacja
Depresja - projekcja, zachowanie bierno-agresywne, acting out, zachowania hipochondryczne
Agorafobia - somatyzacja, reakcja upozorowana, prymitywna idealizacja
Aspekty stosowania mechanizmów obronnych:
Mechanizmy obronne są niezbędne, przystosowawcze na ogół są nawykowe i nieuświadomione; stosowane nadmiernie lub nieadekwatnie do sytuacji mogą utrudniać funkcjonowanie, dobrze gdy w zachowaniu jednostki jest ich duży repertuar a ich dobór i intensywność jest zależna od sytuacji (elastyczność stosowana) -> efektywność i brak patologii związanej z MO
Pozytywne...
qbgirl