Państwo i Społeczeństwo Neopoganstwo w Polsce 2008 04.pdf

(7456 KB) Pobierz
Państwo i Społeczeństwo
NEOPOGAŃSTWO W POLSCE
POD REDAKCJĄ
AGNIESZKI GAJDY I JACKA M. MAJCHROWSKIEGO
Kraków
2008
„Państwo i Społeczeństwo" - czasopismo Krakowskiej Szkoły Wyższej
im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Rada Wydawnicza:
Klemens Budzowski, Maria Kapiszewska, Zbigniew Maciąg, ]acek M. Majchrowski
Redaktor naczelny:
Jacek M. Majchrowski
Sekretarz redakcji:
Halina Baszak-Jaroń
Adres redakcji:
ul. Gustawa Herlinga-Grudzińskiego 1
30-705 Kraków
tel. (012) 25 24 665,25 24 666
e-mail: wydawnictwo@kte.pl
Redakcja nie zwraca materiałów nie zamówionych. Decyzja o opublikowaniu
tekstu uzależniona jest od opinii recenzentów. Redakcja zastrzega sobie prawo
skracania tekstów przeznaczonych do druku. Teksty powinny być przesyłane
w dwóch egzemplarzach wraz z wersją elektroniczną.
© Copyright by Krakowska Szkoła Wyższa im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego,
2008
ISSN 1643-8299
KSIĘGARNIA AKADEMICKA
ul. św. Anny 6,31-008 Kraków
tel./faks (012) 43 127 43,42210 33 w. 11-67
akademicka@akademicka.pl
www.akademicka.pl
Recenzent:
prof. dr hab. Jan Skoczyński
Adiustacja i korekta:
Małgorzata Jasińska
Skład i łamanie:
Agata Gruszczyńska
ROK VII!
NR 4 2008
PAŃSTWO
I
SPOŁECZEŃSTWO
Jacek Majchrowski: W stęp............................................................................................................... 3
Zdzisław Słowiński: Neopogaństwo polskie w świetle systemowej teorii kultury.................5
Leonard J. Pełka: Idee neopogańskie w filozofii narodowej Bronisława Ferdynanda
Trentowskiego........................................................................................................................ 25
Alicja Barcikowska: Fenomen współczesnego pogaństwa - między nieświadomością
a świadomością...................................................................................................................... 35
Bogumił Grott: Neopogaństwo w Polsce - jego rola i perspektywy.........................................43
Krzysztof Biliński: Refleksje o podstawach programowych ruchów neopogańskich
55
Maciej Strutyński: Wizja życia politycznego współczesnych środowisk neopogańskich
w P olsce.................................................................................................................................. 65
Tomasz Szczepański: Rodzimowierstwo polskie a życie publiczne po 1989 r.
Próba szkicu........................................................................................................................... 79
Ignacy R. Danka: Dzieje i idee klanu Ausran...............................................................................89
Dorota Ziętek: Polscy indianiści a neopogaństwo.......................................................................95
Mariusz Filip: O etnografię rodzimowierstwa. Wprowadzenie do etnografii Zakonu
Zadrugi „Północny Wilk"................................................................................................... 107
Grzegorz Antosik: Obraz neopogaństwa słowiańskiego na łamach polskiej prasy
na początku XXI w ............................................................................................................... 123
Igor D. Górewicz: Od indyferentyzmu do neopogaństwa. Oceny „warunków
zastanych" w Polsce przez Romana Dmowskiego i Jana Stachniuka w świetle
ich stosunku do religii katolickiej...................................................................................... 141
Agnieszka Gajda: Pogańska Słowiańszczyzna w literaturze polskiej....................................167
Miłosz Papla: Idee słowianofilskie i mesjanistyczne wśród polskich organizacji
politycznych w czasie II wojny światowej........................................................................189
Zbigniew Pasek: Neopogaństwo w Polsce a duchowość New Age........................................203
Scott Simpson: Składnia neopogańskiego rytuału picia w kręgu............................................213
Anna Zaczkowska: Neopogaństwo rosyjskie. Poszukiwanie tożsamości
w postkomunistycznej Rosji.............................................................................................. 225
SPRAWOZDANIA
Igor D. Górewicz: Udział Rodzimej Wiary w Światowym Kongresie Religii Etnicznych
(WCER).................................................................................................................................. 233
Państwo i Społeczeństwo
VIII: 2008 nr 4
Jacek M ajchrowski
WSTĘP
W powszechnym odbiorze słowo „poganin” ma negatywne konotacje. W tradycji
chrześcijańskiej wyrosłej w krajach słowiańskich, w konfrontacji z religiami sło­
wiańskimi, jest to poniekąd zrozumiałe. Zawsze zwycięzca, nawet jeżeli zwycięstwo
zostało odniesione przy pomocy ognia i miecza, uzasadnia swą wyższość nad po­
konanym, z reguły wskazując na elementy moralne. Chodzi tu także, jak w każdej
religii, o zaakcentowanie jedynej słuszności, jedynej prawdy. Zakres terminu „po­
gaństwo” jest jednak znacznie szerszy - odnosi się nie tylko do słowiańszczyzny.
Obejmujemy nim także przedchrześcijańskie religie starożytnego świata oraz ruchy
religijne stojące w opozycji do chrześcijaństwa. Ruchy te i religie nie muszą, i na
ogół nie mają, ani wspólnego źródła, ani podobnych wierzeń. Pogaństwo to więc
wiara i w bogów słowiańskich i staroegipskich.
Przedmiotem tego numeru „Państwa i Społeczeństwa” są jednak wyłącznie
wierzenia nawiązujące do religii dawnych Słowian. Jest to religia zabita, która za­
chowała się w przypowieściach ludowych, przekazach z dziada na syna, bardziej
w społecznościach odizolowanych, w ośrodkach wiejskich niż zorganizowanych.
Zawsze budziła zainteresowanie, wracano do niej także w badaniach, niejedno­
krotnie próbowano ją odtworzyć ze strzępów przekazów. Religia ta im bardziej na
wschód Europy, tym była bardziej zakorzeniona.
Mało, niestety, wiemy o mitologii Słowian, brak śladów pisanych, zakazy wy­
znawania ich religii, egzekwowane zarówno przez Kościół, jak i będące jego ramie­
niem władze państwowe spowodowały, iż dzisiaj wyznawcy jej muszą dokonywać
rekonstrukcji. Wyznawcy - albowiem swoistym fenomenem jest jej szerokie odra­
dzanie, idące ze wschodu: Rosja, Ukraina, Białoruś, kraje nadbałtyckie to niewąt­
pliwie miejsca, w których zainteresowanie wierzeniami słowiańskimi zatacza coraz
szersze kręgi. Ale, i co ciekawe, także tereny Niemiec stają się już od kilku dziesię­
cioleci swoistym matecznikiem wiary przodków, burzącej poprawność obowiązu­
jącą w religiach chrześcijańskich, wiary podkreślającej nowe wartości, głoszącej
inne spojrzenie na świat, na człowieka, jego w nim miejsce i rolę.
4
JACEK MAJCHROWSKI
W ostatnich kilkunastu latach obserwujemy także w Polsce spontaniczny roz­
wój wiary słowiańskiej. Kilka jej ośrodków powstałych bądź niezależnie od siebie,
bądź w wyniku podziału ma nieco inne spojrzenie na to, co można nazwać teologią.
Ich rozproszenie organizacyjne oczywiście nie ułatwia funkcjonowania w społecz­
ności katolickiej, w państwie ogarniętym manią walki z sektami, bez sprecyzowania,
co to słowo znaczy.
Niniejszy numer „Państwa i Społeczeństwa” podsumowuje dorobek konfe­
rencji „Neopogaństwo w Polsce”. Miała ona być próbą naukowego oglądu zjawi­
ska, wobec którego jest wiele przeinaczeń, by nie powiedzieć przekłamań, a które
winniśmy poznać, choćby tylko z uwagi na kwestię, tak modną i tak politycznie
poprawną w zjednoczonej Europie, jak zapoznawanie się i badanie różnego rodzaju
mniejszości. Jest to dobry pierwszy krok. Do tej pory koncentrowano się wyłącznie
na mniejszościach narodowych i seksualnych. Teraz nadszedł czas na religijne, tym
bardziej, że bardzo wielu chciałoby łączyć je z nacjonalizmem czy nawet faszy­
zmem i antysemityzmem. Czas pokazać prawdę.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin