28 NISZCZYCIELE TYPU ''LEBERECHT MAASS''.pdf

(10379 KB) Pobierz
Hans Lüdemann
(Z 18) w Kilonii, listopad 1938 roku.
Fot. zbiory Siegfried Breyer
numer specjalny
w w w. o k r e t y w o j e n n e . p l
28
SIERGIEJ W. PATJANIN
NISZCZYCIELE TYPU „LEBERECHT MAASS”
Niszczyciele typu
„Leberecht Maass”
ISBN 978-83-61069-06-5
Cena 39,00 zł
Siergiej W. Patjanin
Leberecht Maass
(Z 1), 1939. Kadłub w kolorze szarym, nadbudówki i kominy jasnoszare, kołpaki czarne. Część podwodna czerwona.
Mal. Aleksandr W. Daszjan
Theodor Riedel
(Z 6), 1942. Jasnoszary kadłub z klinami ciemnoszarymi. Część podwodna czerwona.
Herman Schoemann
(Z 7), 1942. Jasnoszary kadłub z ciemnoszarymi dużymi elementami.
Mal. Aleksandr W. Daszjan
Erich Steinbrinck
(Z 15), 1944. Kadłub, nadbudówki i kominy ciemnoszare.
Karl Galster
(Z 20), 1945. Kadłub, nadbudówki i kominy jasnooszare.
Siergiej W. Patjanin
Niszczyciele typu
„Leberecht Maass”
Tarnowskie Góry 2009
OKRĘTY WOJENNE numer specjalny 28
Drodzy Czytelnicy!
Minęły trzy miesiące i  mamy dla Was kolejną monografię. Jest ona po-
święcona niemieckim niszczycielom typu «Leberecht Maass», będący-
mi prawdziwymi „koniami roboczymi” Kriegsmarine w  okresie wojny. Pod
względem architektonicznym były to jednostki ładne, natomiast pod wzglę-
dem technicznym niezbyt udane, szczególnie dotyczyło to siłowni czy właś-
ciwości morskich. Jednak zachęcam do lektury ich pogmatwanych losów.
Pragnę bardzo serdecznie podziękować Andrzejowi Danilewiczowi  ze
Szczecina za pomoc w doborze wspaniałych fotografii, bez któ-
rych niniejsza monografia dużo straciła by na swojej atrakcyjności.
Jarosław Malinowski
Okład­ a
:
Erich Koellner
(Z  13) w  czasie
k
walki z  brytyjskimi niszczycielami w  fiordzie
Herjangen, 10 kwietnia 1940 roku.
Mal. Seweryn Fleischer
u  zachodnich wybrzeży Francji, jesień 1940
roku.
Fot. zbiory Andrzej Danilewicz
Polecamy monografie!
Strona­ tytułowa
:
Friedrich Eckoldt
(Z  16)
Leberecht Maass”
Siergiej W. Patjanin
Tłumaczenie z języka rosyjskiego
Maciej S. Sobański
Redaktor serii:
Jarosław Malinowski
Rysunki:
Jerzy Lewandowski
Plansze kolorowe:
Aleksandr W. Daszjan
Opracowanie graficzne:
Jarosław Malinowski
Skład, druk i oprawa:
Drukpol, Tarnowskie Góry
Źródła fotografii/Photo credit:
Marius Bar
Siegfried Breyer
Andrzej Danilewicz
Pierre Hervieux
Reinhard Kramer
Jarosław Malinowski
Nikolaus Sifferlinger
Niszczyciele typu
Polecamy magazyn „Okręty Wojenne”!
ISBN 978-83-61069-06-5
ISSN 1231-014X
Copyright © Wydawnictwo „Okręty Wojenne” 2009
Wszelkie prawa zastrzeżone. Żadna część tej książ-
ki nie może być kopiowana w żadnej formie, ani żad-
nymi metodami mechanicznymi ani elektronicznymi,
łącznie z wykorzystaniem systemów przechowywania
i  odtwarzania informacji bez pisemnej zgody właści-
ciela praw autorskich.
All right reserved. No part of this book may be
reproduced or transmitted in any form or by any means,
electronic or mechanical, includiong photocopying,
recording or any information storage and retreival
system without written from copyright owner.
Wydawca
Wydawnictwo „Okręty Wojenne”
Krzywoustego 16, 42-605 Tarnowskie Góry
tel. (032) 384-48-61
e-mail: okrety@ka.home.pl, www.okretywojenne.pl
ING Bank Śląski 94 1050 1386 1000 0002 0086 6507
2
Uwaga!
Niniejsza monografia zawiera cztery rozkładówki z 8 planami okrętów w skali 1:350.
Stanowi ona jej integralną część i nie może być sprzedawana oddzielnie.
Jeden z niszczycieli w trakcie parady Kriegsmarine w dniu 22
sierpnia 1938 roku z okazji wizyty regenta Węgier, admirała
von Horthy’ego.
Fot. zbiory Jarosław Malinowski
Geneza okrętów
Letniego dnia 21 czerwca 1919 roku
niemieckie okręty tonęły z podniesiony-
mi banderami w wodach Scapa Flow,
kładąc kres kajzerowskiej floty. Traktat
wersalski pozwalał Niemcom na zacho-
wanie 6 starych pancerników, 6 lekkich
krążowników oraz po 12 niszczycieli
i torpedowców (plus po 4 w rezerwie).
Resztki dawnej potęgi, tak zwane „nisz-
czyciele” typu
V 1,
z których najmłodsze
zostały zbudowane w  roku 1913, we-
szły w skład Reichsmarine. Ustalona dla
nich 15 letni okres służby, a budowane
w zamian jednostki nie mogły mieć wy-
porności przekraczającej 800 t.
Pierwszą dużą serią okrętów, zbudo-
wanych w  okresie międzywojennym,
były torpedowce typów
Möwe
Wolf.
Przy wyporności 800-1000 t, zostały one
wyposażone w dwuwałową siłownię tur-
binową, pozwalającą rozwijać prędkość
33-34 węzły, a ich uzbrojenie stanowi-
ły 3 działa kal. 105 mm oraz 6 wyrzutni
torpedowych. Oczywiście o rywalizacji
z nowoczesnymi zagranicznymi okręta-
mi nie mogło być mowy. Kierownictwo
Reichsmarine uświadomiło sobie, że
ograniczenia wersalskie są pętlą na szyi
floty i w lutym 1933 zdecydowało się na
ryzykowny krok – zlecenia zaprojekto-
wania pełnowartościowych niszczycie-
li, planując podjęcie budowy 4 jednostek
w początkach 1934 roku.
Projektowanie i budowa
Podstawowe wymagania wobec przy-
szłych okrętów, sformułowane przez
kierownictwo niemieckiej marynarki
wojennej, odzwierciedlały poglądy, po-
wstałe jeszcze w końcu I wojny świato-
wej. Zdając sobie sprawę z niemożno-
ści uzyskania przewagi liczebnej nad
potencjalnym przeciwnikiem, niemiec-
cy admirałowie postawili na parametry
jakościowe. Przed konstruktorami po-
stawiono zadanie zaprojektowania nisz-
czyciela, przewyższającego zagraniczne
odpowiedniki pod względem prędkości
i siły ognia. W przeciwieństwie do trady-
cji kajzerowskiej floty, za główne uznano
uzbrojenie artyleryjskie, nawet kosztem
torpedowego. Dodatkowymi wymoga-
mi były:
a) maksymalna możliwa wytrzyma-
łość kadłuba,
b) dobra dzielność morska,
c) wysoka prędkość ekonomiczna,
d) znaczny zasięg.
Długa przerwa w budowie niszczycie-
li nie mogła pozostać bez wpływu na po-
ziom wiedzy niemieckich projektantów,
którzy dysponowali jako materiałem po-
glądowym jedynie przestarzałymi pro-
jektami z  czasów I  wojny światowej.
Zgodnie z  tym pierwszy zakończony
projekt wstępny był niczym więcej jak
tylko zmodernizowanym torpedowcem
typu
Möwe
z wypornością powiększoną
do 1100 t.
Jeszcze w roku 1932 pojawiły się ko-
lejne 2 warianty, opracowane przez fir-
my „Schichau” i  „Stettiner Vulcan”.
Pierwszy prezentował okręt o wyporno-
ści 1100 t, prędkości 35 węzłów, uzbro-
jony w 3 działa kal. 127 mm, 2 kal. 37
mm, 2 kal. 20 mm oraz 2 potrójne wy-
rzutnie torpedowe. Z uwagi na skrom-
ne parametry projekt został odrzuco-
ny przez kierownictwo floty. W drugim
wyporność sięgała 1500 t (przedział dla
niszczycieli, ustalony przez konferen-
cję londyńską 1930 r.), prędkość 38 wę-
złów, a uzbrojenie obejmowało 4 dzia-
ła kal. 127 mm, 2 kal. 37 mm, 2 kal. 20
mm oraz 2 potrójnych wyrzutni torpe-
dowych.
9 marca 1933 projekt „Vulcana”
zo-
stał przedstawiony dowódcy marynar-
ki wojennej adm. Erichowi Raedero-
wi, lecz nie zyskał on jednak aprobaty.
W początkach maja dowódca floty po-
lecił zwiększyć liczbę dział głównego
kalibru do 5, a dotychczasowe wyrzut-
nie torpedowe zastąpić czterorurowy-
mi. Zasięg, określony w obu projektach
na 2200 Mm przy prędkości 19 węzłów,
uznany przez ekspertów za niedosta-
teczny, miał zostać zwiększony do 3000
Mm. Wymagało to pójścia na szereg no-
watorskich (żeby nie powiedzieć „awan-
turniczych”) rozwiązań, w szczególno-
ści zastosowania wysokociśnieniowych
kotłów okrętowych, o mniejszych w po-
3
Zgłoś jeśli naruszono regulamin